อาทิตย์ที่ 6 ธันวาคมนี้ รายการไทยโชว์พาไปรู้จักกับ เครื่องดนตรีล้านนาสุดโรแมนติก “พิณเปี๊ยะ” ซึ่ง ครั้งหนึ่ง เกือบจะสูญหายไปกลับเวลา แต่พลิกฟื้นอีกครั้งด้วยพลังของศิลปินรุ่นใหม่ที่ยอมแพ้กาลเวลา
คมสันต์ สุทนต์ผู้ดำเนินรายการเล่าให้ฟังว่า
สำหรับผมได้ยิน คำว่า “พิณเปี๊ยะ” ครั้งแรกตอนเด็กๆ ..คุณจรัล มโนเพ็ชร ศิลปินโฟร์คซองคำเมืองชื่อดังเป็นคนหนึ่งที่นำดนตรีโบราณนี้มาฟื้นฟูทั้งในแบบดั่งเดิมจากพ่อครูสามท่าน อุ๊ยแปง โนจา, อุ๊ยวัน ถาเกิด และอุ๊ยบุญมา ไชยมะโน และแบบประยุกต์โดยนำมาเล่นร่วมกับดนตรีโฟร์คซอง จนทำให้ พิณเปี๊ยะ ได้รับความนิยมอีกครั้งหนึ่ง..ด้วยเสียงดีดเบาๆ แล้วดังวาวๆ ก้องกังวาน ทำให้สะดุดหู แต่ที่เห็นแล้วทำให้หลงรัก พิณเปี๊ยะเลยคือท่าเล่นที่สง่างาม เพราะคนเล่น(ส่วนใหญ่)จะเป็นผู้ชาย ต้องถอดเสื้ออวดหุ่น แล้วจะเอากะโหลกที่ทำด้วยกะลามะพร้าวขัดเงาวับ ของพิณเปี๊ยะครอบไว้ตรงหน้าอกซ้ายตรงหัวใจพอดี ขยับเข้าออกตอนดีด ซึ่งมองแล้วเท่ห์สุดๆ
พอได้มีโอกาสค้นคว้าเพิ่มเติมและได้พูดคุยกับศิลปินที่ชำนาญด้าน พิณเปี๊ยะ จึงทำให้ทราบมากขึ้นว่า“เปี๊ยะ” หมายถึง “อวด” นั่นหมายความว่า พิณเปี๊ยะคือเครื่องดนตรีที่ไว้ใช้เล่นอวด(สาว) ใครมี พิณเปี๊ยะครอบครองก็ถือว่าอยู่ในข่ายผู้มีอันจะกินซึ่งดูได้จาก หัว(พิณ)เปี๊ยะที่ทำจากโลหะสำริดหรืองา และใครเล่นเครื่องดนตรีชิ้นนี้ได้ไพเราะถือว่ามีฝีมือและความอดทนเพราะเดิมมีคำกล่าวไว้ว่า "หัดเปี๊ยะ 3 ปี หัดปี่ 3 เดือน"
เดิมเวลาหนุ่มชาวเหนือเขาจะไปเกี้ยว(จีบ)สาวตอนกลางคืน ซึ่งคงไม่ต่างจากหนุ่มๆ ภาคกลางที่พกขลุ่ยไปเป่าข้างกองฟาง ข้างบ้านสาวที่หมายปองแบบไกลๆ แต่ว่า “พิณเปี๊ยะ” จะได้เปรียบกว่าคือ สาวเจ้าต้องมาฟังใกล้ๆแบบแนบชิดติดอกหนุ่ม ด้วยเสียงที่นุ่มเบา ทำให้เคลิบเคลิ้มสุดโรแมนติก
แต่ก่อน พิณเปี๊ยะ นอกจากเป็นเครื่องดนตรีเจ้าเสน่ห์แล้วยังเป็นอาวุธพิมาตประจำตัวยามค่ำคืน จนต่อมาถึงกับต้องมีการออกกฎหมายท้องถิ่น ห้ามพกพากันเลยทีเดียว นั่นอาจก็เป็นส่วนหนึ่งครับ ที่ทำให้ พิณเปี๊ยะถูกริดรอนเสรีและลดความนิยมลงไป
…ซึ่งในขณะนี้อาจมีผู้เล่นพิณเปี๊ยะ จำนวนน้อยลงแต่ก็ใช่ว่าจะสูญหาย เพราะมีศิลปินรุ่นใหม่หลายๆท่านที่มุ่งมั่นในการสืบสาน เหมือนกับที่ไทยโชว์ ย่อส่วนนำมาให้ชมกันในรายการ ไม่ว่าจะเป็นการบรรเลงเดี่ยวพิณเปี๊ยะสี่สาย, เปี๊ยะหมู่ และเปี๊ยะประยุกต์ครับ
พลาดไม่ได้กับสุดยอดความโรแมนติกของดนตรีล้านนา “พิณเปี๊ยะ” ในรายการไทยโชว์ ตอน “พิณเปี๊ยะ” วันอาทิตย์ที่ 6 ธันวาคม 2552 เวลา 18.00 น.
ชมรายการย้อนหลังได้ทาง www.thaipbs.or.th/Thaishow