ดร.อดิศวร์ หลายชูไทย รองกรรมการผู้จัดการอาวุโส ธนาคารกสิกรไทย เปิดเผยว่า ตลอดระยะเวลา 6 ปีที่ผ่านมา (พ.ศ.2555-2561) โครงการเพาะพันธุ์ปัญญาซึ่งสำนักงานสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ร่วมทุนกับธนาคารกสิกรไทยสนับสนุนทุนวิจัยเชิงปฏิบัติการของนักเรียนในกลุ่มโรงเรียนที่เข้าร่วมโครงการ เพื่อหาคำตอบของวิธีการพัฒนาการศึกษาผ่านโครงการวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนากระบวนการจัดการเรียนการสอน ที่สอดคล้องกับการพัฒนาทักษะในด้านต่าง ๆ โดยอาศัยโครงงานฐานวิจัยเป็นเครื่องมือกระตุ้นการเรียนรู้ของนักเรียน การแสวงหาคำตอบ การคิดวิเคราะห์-คิดสังเคราะห์ผ่านกระบวนการ "ถามคือสอน สะท้อนคิดคือเรียน เขียนคือคิด" ตามกระบวนการวิทยาศาสตร์ที่สอดรับกับการพัฒนาประเทศไทยในอนาคต ทั้งยังพัฒนานวัตกรรมใหม่ให้สามารถแข่งขันกับต่างประเทศได้ นอกจากนี้ โครงการเพาะพันธุ์ปัญญายังได้น้อมนำแนวคิดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที่ 9 ซึ่งเป็นหลักการสำคัญบนหลักคิดที่อาศัยฐานความรู้คู่คุณธรรม อันจะนำมาซึ่งการพัฒนาอย่างยั่งยืน
การผนวกแนวคิดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเข้ากับชุดความคิดทักษะกระบวนการวิทยาศาสตร์เพื่อพัฒนานวัตกรรมใหม่ (STEM) พัฒนาเป็น "SEEEM Concept ของโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา" มีองค์ประกอบที่ครบทั้งวิทยาศาสตร์ (Science) เศรษฐศาสตร์ (Economics) นิเวศวิทยา (Ecology) วิศวกรรมศาสตร์ (Engineering) คณิตศาสตร์ (Mathematics) ด้วยการบ่มเพาะชุดความรู้นี้ให้กับครูและนักเรียนที่เข้าร่วมโครงการ มุ่งหวังในการแก้ไขปัญหาความยากจน ลดความเหลื่อมล้ำทางสังคม สร้างความเท่าเทียมทางการศึกษา ด้วยการติดอาวุธทางปัญญาให้แก่เยาวชนในสังคม ซึ่งจะเห็นได้จากการเปลี่ยนแปลงของนักเรียนที่เข้าร่วมโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา จากพื้นฐานแนวคิดเด็กนักเรียนที่ได้รับความรู้และสร้างความเข้าใจพื้นฐานในการจัดการเรียนการสอนโดยใช้กระบวนการวิจัย (Research-Based Learning: RBL) พบว่า นักเรียนสามารถคิดโจทย์โครงงานที่มีความซับซ้อนได้ดีขึ้น อีกทั้งยังสะท้อนแนวความคิดควบคู่ไปกับคุณธรรมที่เห็นได้อย่างเด่นชัดจากตัวนักเรียนที่เข้าร่วมโครงการ
ความสำเร็จของโครงการเพาะพันธุ์ปัญญาที่เห็นได้ชัดเจนจากพัฒนาการด้านความคิดและการเรียนรู้ของนักเรียนที่เข้าร่วมโครงการทำให้ธนาคารกสิกรไทย และมหาวิทยาลัยพะเยา เตรียมนำแนวทางที่ได้จากการดำเนินโครงการเพาะพันธุ์ปัญญา 6 ปีในจังหวัดพะเยาและเชียงรายมาขยายผลกับการพัฒนาเยาวชนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น (ม.2-ม.3) ให้กับโรงเรียนในจังหวัดน่านที่เข้าร่วมโครงการจำนวน 30 โรงเรียน เพื่อส่งเสริมให้เกิดเป็นเครือข่ายถ่ายทอดการเรียนรู้ตลอดชีวิตที่ยั่งยืน ผ่านการวิเคราะห์และสังเคราะห์จากกระบวนการเรียนรู้โครงงานฐานวิจัย ภายใต้บริบทท้องถิ่นเพื่อปลูกฝังการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตระหนักในความสมดุลของระบบนิเวศน์ นำศิลปวัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ ภูมิปัญญาท้องถิ่นมาเป็นโจทย์ ลดความเหลื่อมล้ำทางสังคม ตลอดจนพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ซึ่งมีคุณค่าและมูลค่าต่อระบบเศรษฐกิจของชุมชนและสังคมท้องถิ่น โดยอาศัยความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ถ่ายทอดความรู้ทั้งทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ สังคม วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ และอื่น ๆ แก่ครูแกนนำ การใช้เทคนิคการวิจัยเชื่อมโยงความรู้อย่างเป็นธรรมชาติและเป็นระบบ มาพัฒนาการเรียนการสอนของห้องเรียนในโรงเรียนเป้าหมาย อีกทั้งพัฒนาระบบกลไกสนับสนุนการดำเนินงานโครงการน่านเพาะพันธุ์ปัญญาร่วมกับหน่วยงานในพื้นที่เพื่อสร้างความยั่งยืนและขับเคลื่อนสมัชชาการพัฒนาการศึกษาของจังหวัดน่านเป็นต้นแบบในการปรับใช้กับพื้นที่อื่นต่อไป
ดร.อดิศวร์ กล่าวในตอนท้ายว่า จังหวัดน่านมีความเข้มแข็งเรื่องเอกลักษณ์ด้านศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น ที่ประชาชนยังคงยึดมั่นอย่างหนียวแน่น แต่ก็ยังมีประเด็นอ่อนไหวเมื่อความเจริญที่เข้ามาซึ่งมีผลต่อความพยายามในการรักษาป่าไม้และสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ โดยเฉพาะพื้นที่จังหวัดน่านซึ่งเป็นป่าต้นน้ำที่สำคัญของประเทศไทย ดังนั้นการสร้างความรู้ในแนวเพาะพันธุ์ปัญญา จะช่วยเยาวชนได้เข้าใจและผูกพันกับชุมชนในเชิงลึก พร้อมที่จะปกป้องและสร้างความสมดุลระหว่างคน ศิลปวัฒนธรรม ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ซึ่งทักษะกระบวนการดังกล่าวจะถ่ายทอดผ่านครูแกนนำ และนักเรียนโครงการน่านเพาะพันธุ์ปัญญาในการออกแบบและจัดการเรียนการสอนแบบ RBL เพื่อนำไปถ่ายทอดและขยายผลแนวคิดเพาะพันธุ์ปัญญาสู่การจัดทำหลักสูตรที่ผสานแนวคิดที่บูรณาการเข้ากับสาระวิชาต่าง ๆ เพื่อใช้เป็นต้นแบบในการแก้ปัญหาด้านการศึกษาและเชื่อมโยงการสร้างหลักคิดในบริบทใกล้เคียงต่อไป เช่น ชุดข้อมูลและความรู้เรื่องป่าไม้ที่เกิดสามารถบูรณาการกับโครงการรักษ์ป่าน่าน เป็นต้น