สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ งานสื่อสารองค์กรมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โทร.02-564-4493 หรือ www.tu.ac.th
มร.แมสซิโม อินเกกโน (Massimo Ingegno) อาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มธ.) กล่าวว่า จากการศึกษา ค้นคว้า และประสบการณ์ที่ได้สัมผัสถึงระบบการเรียนการสอนในประเทศไทย พบว่า การศึกษาในประเทศไทยมากกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ ยึดติดกับรูปแบบการเรียนการสอนแบบดั้งเดิม คือ ผู้สอนทำหน้าที่บรรยายให้ผู้เรียนฟัง หรืออาจมีการให้ผู้เรียนได้ทดลองภาคปฏิบัติผสมกันไป แต่การเรียนการสอนแบบดั้งเดิมนั้น ไม่สามารถทำให้ผู้เรียนตื่นตัวที่จะเรียนรู้ อันส่งผลให้การเรียนการสอนไม่ได้ประสิทธิภาพเท่าที่ควร หนึ่งในทางออกของปัญหาดังกล่าว คือ การหาวิธีในการสร้างแรงจูงใจให้กับผู้เรียน โดยประยุกต์เข้าไปในวิธีการจัดการเรียนการสอน ซึ่งทางชาวตะวันตก อาทิ ในสหรัฐอเมริกา หรือสหราชอาณาจักร ได้มีการศึกษาถึงแนวคิดเกมมิฟิเคชั่น (Gamification) และประยุกต์ใช้สู่การเรียนการสอนอย่างแพร่หลาย
มร.แมสซิโม กล่าวเพิ่มเติมว่า เกมมิฟิเคชั่น คือ การใช้เทคนิคและกลไกของเกมเพื่อสร้างแรงจูงใจและกระตุ้นให้เกิดปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้จัดกิจกรรมและผู้ร่วมกิจกรรม ซึ่งเป็นหนึ่งในเครื่องมือทางการตลาดที่ถูกใช้อย่างกว้างขวางในต่างประเทศ และแม้แต่หลายองค์กรในประเทศไทยเอง ก็ได้มีการประยุกต์ใช้เกมมิฟิเคชั่นเพื่อเข้าถึงผู้บริโภคอย่างต่อเนื่อง แต่สำหรับภาคการศึกษานั้น ในประเทศไทยหรือแม้แต่ในเอเชีย เกมมิฟิเคชั่น ถือเป็นเรื่องใหม่ที่ยังไม่ได้รับความสนใจ ซึ่งแท้จริงแล้ว เกมมิฟิเคชั่น คือหนึ่งในทางออกที่สามารถยกระดับการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
มร.แมสซิโม กล่าวเสริมว่า ล่าสุดโครงการการจัดการออกแบบ ธุรกิจ และเทคโนโลยี (DBTM) คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้ประยุกต์ใช้แนวคิดเกมมิฟิเคชั่นเข้าสู่การเรียนการสอนของรายวิชานวัตกรรมการออกแบบเชิงนิเวศเศรษฐกิจ (Eco-design Innovation) กับนักศึกษาหลักสูตรปริญญาตรีควบโท โดยได้ใช้เวลากว่า 1 เดือน ในการพัฒนา และประยุกต์ใช้หลักดังกล่าวสู่แผนการเรียนการสอน โดยมีรายละเอียดดังนี้
1. แบ่งกลุ่มและบทบาทของแต่ละคน เพื่อดึงศักยภาพที่แตกต่างกันของแต่ละคน โดยทำการแบ่งนักศึกษาทั้งหมด 86คน ออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 7 – 8 คน และภายในกลุ่มจะให้นักศึกษาแบ่งบทบาทตามความถนัดของแต่ละคน เช่น โค้ช (Coach) นักสำรวจ (Explorer) ผู้ประสานงาน (Connector) โปรดิวเซอร์ (Producer) นักวางแผน (Planner) ฯลฯ
2. สร้างสรรค์กิจกรรมที่มีความน่าสนใจ โดยแต่ละกลุ่มจะทำงานเป็นทีมตามแต่ละกิจกรรมที่กำหนดไว้ เช่น กิจกรรมตามล่าสมบัติ (Treasure Hunter) ที่เปลี่ยนการศึกษานอกสถานที่ในหัวข้อ การวิเคราะห์พื้นที่ (Site Analysis) เป็นกิจกรรมที่มีความน่าสนใจพร้อมๆ ไปกับการเรียนรู้ไปในเวลาเดียวกัน
3. สร้างโปรไฟล์และลีดเดอร์บอร์ด เพื่อแสดงข้อมูลต่างๆ รวมถึงระบบตราสัญลักษณ์ (Badges) ที่ได้จากการผ่านเกณฑ์ต่างๆ เพื่อเพิ่มแรงจูงใจให้กับผู้เรียน เช่น ผ่านการเข้าร่วมกิจกรรมเฉพาะต่างๆ ผ่านเกณฑ์การเข้าเรียน หรือผ่านการทดสอบความรู้เฉพาะทาง ฯลฯ
4. เปลี่ยนจาก "กฎ" เป็น "ค่าประสบการณ์" จากเดิมที่การเรียนการสอนจะมีการกำหนดกฎต่างๆ เพื่อให้ผู้เรียนทำตาม อาทิ ต้องเข้าเรียนมากกว่า 80 เปอร์เซ็นต์เพื่อให้สามารถมีสิทธิ์สอบ เป็นระบบการเก็บค่าประสบการณ์ เช่น หากเข้าเรียนตรงเวลา จะได้รับ 100 ค่าประสบการณ์ หากเข้าเรียนสาย จะได้รับ 75 ค่าประสบการณ์ และหากไม่เข้าเรียน จะได้ 0 ค่าประสบการณ์ โดยเมื่อจบคอร์สการเรียน จะทำการรวมค่าประสบการณ์ทั้งหมด ที่ได้จากทุกส่วน ทั้งการเข้าเรียน การเข้าร่วมกิจกรรมต่างๆ คะแนนโปรเจ็คต์ และทำการตัดเกรดด้วยการคำนวณแบบอัลกอริธึม โดยวิธีดังกล่าวจะเป็นการลดการบังคับ เปลี่ยนจากการ "ต้องทำ" เป็น "อยากทำ"
มร.แมสซิโม กล่าวว่า จากการทดลองทำการเรียนการสอนด้วยเกมมิฟิเคชั่น และทำการสำรวจพบว่า ผู้เรียนให้ความสำคัญและทุ่มเทกับรายวิชาที่มีการประยุกต์ใช้ระบบดังกล่าวมากกว่าวิชาอื่นคิดเป็นอัตราส่วน 93 เปอร์เซ็นต์ และผู้เรียนได้แสดงผลงานที่ดีที่สุดในวิชาที่มีการประยุกต์ใช้ระบบดังกล่าวมากกว่าวิชาอื่น คิดเป็นอัตราส่วน 44.8 เปอร์เซ็นต์ อย่างไรก็ตาม จากผลสำรวจพบว่าระบบเกมมิฟิเคชั่น อาจทำให้เกิดความเครียดขึ้นในบางกรณี อันเนื่องจากลักษณะนิสัยการต้องการเอาชนะในการแข่งขัน ซึ่งสามารถแก้ไขได้โดยการปรับปรุงตัวกิจกรรม ลดการแข่งขันระหว่างทีม และเพิ่มเติมในด้านความร่วมมือระหว่างผู้เรียนให้มากขึ้น หลักการเกมมิฟิเคชั่นสามารถประยุกต์ใช้กับวิธีการเรียนการสอนทุกระดับชั้น และทุกสาขาวิชา โดยหากสามารถประยุกต์ใช้กับการศึกษาระดับพื้นฐานมากขึ้นเท่าไหร่ ก็จะยิ่งเป็นผลดีเท่านั้น ซึ่งเร็วๆ นี้ ทางคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มธ. มีแผนการที่จะจัดอบรมผู้สนใจเกี่ยวกับหลักการเกมมิฟิเคชั่น โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย เพื่อเผยแพร่องค์ความรู้ดังกล่าวในวงกว้าง
ทั้งนี้ การประยุกต์ใช้หลักเกมมิฟิเคชั่นเข้าสู่การเรียนการสอน ผู้สอนต้องมีความเข้าใจในหลักการเกมมิฟิเคชั่น ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการออกแบบพฤติกรรม (Behavioral Design) โดยในส่วนนี้อาจต้องใช้ความร่วมมือจากทางภาครัฐในการสนับสนุนการกระจายองค์ความรู้ดังกล่าวให้กับผู้สอนทั่วประเทศ เพื่อพัฒนายกระดับการศึกษาไทย ให้ภาคการศึกษาสามารถผลิตบุคลากรที่เป็นนักคิด สามารถใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการแก้ปัญหาต่างๆ ตอบโจทย์นโยบายไทยแลนด์ 4.0 อย่างเป็นรูปธรรม มร.แมสซิโม กล่าวทิ้งท้าย
สำหรับผู้สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ งานสื่อสารองค์กรมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ โทร.02-564-4493หรือ www.tu.ac.th