ก่อนอื่นเราควรทราบก่อนว่าทำไมต้องดูแลช่องปากและฟันให้เจ้าตูบทุกวัน ซึ่งเรื่องนี้ หมอปิ - นส.พ.ปิยวุฒิ ศิริธรรมวิไล สัตวแพทย์ประจำโรงพยาบาลสัตว์ทองหล่อ บอกว่า ช่องปากและฟันของสุนัขถือว่าเป็นอวัยวะที่สำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพราะสุนัขสามารถมีปัญหาโรคเหงือกอักเสบ หินปูน และโรคปริทันต์ได้เช่นเดียวกับคน ซึ่งสาเหตุของปัญหาส่วนใหญ่เกิดจากขาดการดูแลอย่างถูกต้อง ทั้งๆ ที่การแปรงฟันเป็นวิธีที่ง่ายและสามารถทำได้ถ้ามีการฝึกฝนและทำเป็นประจำ หากไม่แปรงฟันให้สุนัขภายใน 24 ชั่วโมง จะเริ่มเกิดคราบพลัค ก่อตัวเป็นฟิล์มบางๆ เคลือบอยู่บนผิวฟันและหากยังคงไม่มีการแปรงฟันจนถึง 3วัน มีรายงานว่าจะเริ่มเกิดการสะสมตัวของเชื้อแบคทีเรีย และก่อเป็นหินปูนตามมาในที่สุด ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะทำให้เกิดภาวะเหงือกอักเสบ มีกลิ่นปาก และทำลายเนื้อเยื่อโครงสร้างโดยรอบตัวฟัน จนเกิดเป็นปัญหาโรคปริทันต์ในที่สุด
"เราควรเริ่มแปรงฟันให้สุนัขตั้งแต่ฟันน้ำนมเริ่มงอก โดยทำวันละครั้งเพื่อความคุ้นเคย และไม่ควรให้สุนัขรู้สึกว่าการแปรงฟันเป็นเรื่องเครียดหรือถูกบังคับ ควรทำตอนที่สุนัขอารมณ์ดี ผ่อนคลาย และอาจทำเป็นเกม เมื่อสุนัขยอมรับการแปรงฟันก็ให้คำชื่นชม หรือสัมผัสลูบหัว เป็นต้น ส่วนอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับการแปรงฟันมีเพียงแปรงสีฟันสำหรับสุนัข ซึ่งมีทั้งแบบเป็นด้ามแปรง และเป็นแปรงแบบสวมนิ้ว ยาสีฟัน และผ้าก๊อซ ในกรณีเริ่มฝึกอาจใช้ผ้าก๊อซพันนิ้วแทนแปรงได้ การเลือกอุปกรณ์ควรเลือกขนาดแปรงและด้ามจับให้เหมาะสมกับขนาดและรูปปากของสุนัข ซึ่งปัจจุบันมีแปรงทั้งขนาดจิ๋วสำหรับสุนัขพันธุ์เล็ก เช่น ชิวาวา ไปจนถึงแปรงขนาดใหญ่สำหรับสุนัขพันธุ์ใหญ่ เช่น โกลเด้นรีทรีฟเวอร์ ส่วนยาสีฟันมีให้เลือกหลายรส เช่น รสไก่ รสวนิลา รสมินต์ หรือรสเนื้อ ซึ่งตัวยาสีฟันสามารถทานได้ และในสุนัขที่แพ้เนื้อสัตว์ก็เลี่ยงมาใช้รสอื่นได้" หมอปิเล่าถึงการเตรียมการก่อนแปรงฟันให้เจ้าตูบ
มาถึงขั้นตอนการแปรงฟัน หมอปิบอกว่า เริ่มจากบีบยาสีฟันใส่นิ้วก่อนแล้วนำไปป้ายบริเวณริมฝีปาก เพื่อให้สุนัขลองชิม พอมาถึงขั้นตอนนี้สุนัขบางตัวจะชอบรสชาติและยินดีที่จะก้าวสู่ขั้นตอนถัดไป หลังจากสุนัขเริ่มชินกับการใช้ยาสีฟันและแปรงแล้ว ก็ค่อยๆ เพิ่มเวลาต่อการแปรง 1 ซี่ โดยใช้เวลาประมาณ 5 วินาที ซึ่งเราอาจจะแปรงในแนวนอน แนวตั้งหรือเป็นวงกลมก็ได้ แต่เน้นแปรงเฉพาะรอบนอกของตัวฟัน เมื่อทำได้ดีแล้วก็ทำแบบนี้ทุกวัน วันละครั้ง เวลาใดก็ได้
สำหรับเจ้าตูบบางตัวที่ทำยังไงก็ไม่ยอมแปรงฟัน หมอปิแนะนำว่า หากเราฝึกและพยามยามตามขั้นตอนที่กล่าวมาแล้วยังไม่ได้ผล สุนัขดื้อหรือมีความก้าวร้าวมาก อาจเปลี่ยนมาใช้เจลป้ายฟันวันละครั้งก่อนนอน โดยไม่ต้องใช้การแปรง หรือจะใช้อาหารขัดฟันควบคู่ไปกับอาหารประจำวันก็ได้ และปัจจุบันยังมีผลิตภัณฑ์อื่นๆ ให้เลือกใช้อีก เช่น ปลอกนิ้วที่ทำจากผ้าเพื่อสวมและถูที่ฟัน และน้ำยาที่มีรสผลไม้ผสมน้ำให้สุนัขทานทุกวันเพื่อลดกลิ่นปากและคราบแบคทีเรีย แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็อาจไม่ได้ผลดีเท่าการแปรงฟันอย่างสม่ำเสมอ
ฟังคำแนะนำจากคุณหมอแล้ว ทำให้รู้ว่าการแปรงฟันเจ้าตูบไม่ใช่เรื่องยากเลย และหากใครต้องการดูวิธีแปรงฟันที่ถูกต้อง ทางโรงพยาบาลสัตว์ทองหล่อก็ได้จัดทำคลิปวิดีโอให้เข้าไปดูกันได้ที่แฟนเพจเฟซบุ๊ก ThonglorPet ส่วนเจ้าตูบตัวไหนที่มีปัญหาไปแล้ว ไม่ว่าจะเป็นหินปูน เหงือกอักเสบ หรือเรื่องอื่นๆ ต้องการจะปรึกษาคุณหมอ ก็สามารถใช้บริการได้ที่โรงพยาบาลสัตว์ทองหล่อทุกสาขา รายละเอียดเพิ่มเติม www.facebook.com/ThonglorPet หรือ Line: @jaothonglor