การส่งออกข้าว ถูกควบคุมด้วยตลาดโลก ทั้งความต้องการของลูกค้าหลัก และราคาข้าวของต่างประเทศ โดยปัจจุบันประเทศที่เคยนำเข้าข้าวจากไทย สามารถพัฒนาและปลูกข้าวหลากหลายสายพันธุ์ได้เอง และมีต้นทุนที่ต่ำ จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้ประเทศไทยมีคู่แข่งเพิ่มมากขึ้น อย่างไรก็ตาม ข้าวไทยนับว่าเป็นข้าวที่มีคุณภาพ ฐานลูกค้าเดิมในต่างประเทศยังคงชื่นชอบและนิยมรับประทานข้าวไทย ดังนั้นความท้าทายของประเทศไทยตอนนี้คือการลดต้นทุน การเพิ่มผลผลิตต่อไร่ การพัฒนาข้าวหอมมะลิของไทยให้คงความหอมและผลผลิตต่อไร่สูงขึ้น เพื่อให้สามารถแข่งขันกับประเทศอื่น ๆ ได้ในระดับโลก
นอกจากนี้ การส่งออกข้าวไทยไปยังต่างประเทศ ไม่ใช่มีเฉพาะแต่ข้าวพื้นนุ่มเท่านั้น ข้าวพื้นแข็ง ทวีปแอฟริกายังมีความต้องการอีกมาก โดยส่วนใหญ่มุ่งเน้นเรื่องราคาต่ำ ซึ่งผู้ประกอบการบางรายได้ให้ความเห็นว่า ชาวนาไทยไม่ควรละทิ้งการปลูกข้าวพื้นแข็ง เนื่องจากตลาดต่างประเทศยังมีความต้องการอีกมาก
