นายแพทย์อภิชัย-ประไพ ชัยดรุณ แนะนำวิธีสังเกตอาการผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นกับตัวเองระหว่างเดินทางไปทำงานในชีวิตประจำวัน ดังนี้
สังเกตดู...คุณเคยรู้สึกอ่อนเพลียไปทั้งตัวจนก้าวเท้าแทบไม่ออก เหงื่อออก ตัวเย็นไหม หากเคยแล้วมีอาการหิวน้ำบ่อย ถ่ายปัสสาวะบ่อย แต่ไม่ใช่เพราะเมาค้าง อาจเป็นโรคเบาหวาน แม้ว่าจำนวนผู้เสียชีวิตจากโรคเบาหวานจะไม่มาก แต่ผู้เสียชีวิตด้วยอาการแทรกซ้อนกลับมีไม่น้อย เช่น ผนังหลอดเลือดแดงแข็ง อัมพาต และโรคหัวใจขาดเลือด ดังนั้น จึงไม่ควรประมาท ต้องรีบตรวจรีบรักษา ควบคุมอาหารแต่เนิ่นๆ เพื่อป้องกันอาการแทรกซ้อนรุนแรง
สังเกตดู...คุณเคยเวียนศรีษะขณะนั่งรถ หน้ามืด ตาลาย ต้องยืนเกาะราวเอาไว้ไหม หากเคยคุณอาจมีอาการของโรคโลหิตจางชนิดขาดธาตุเหล็ก การสูญเสียธาตุเหล็กไปกับเลือด พบได้ในสตรีมีประจำเดือน สตรีขณะตั้งครรภ์ เลือดออกในกระเพาะอาหาร ริดสีดวงทวารเรื้อรัง เป็นต้น ซึ่งอาการของผู้ป่วยจะมีสีผิวซีด มึนศีรษะ ใจสั่น เหนื่อยง่าย มุมปากเปื่อย เป็นต้น การป้องกันทำได้แต่ต้องหาสาเหตุที่ทำให้เสียเลือด และรักษาตามสาเหตุนั้นซึ่งแพทย์จะให้ยาบำรุงซึ่งมีธาตุเหล็กเพื่อกินทดแทนเป็นเวลานานติดต่อกัน ขณะเดียวกันก็ควรเลือกกินอาหารที่มีส่วนประกอบของธาตุเหล็กสูง เช่น ตับ ไข่แดง ปลาแห้ง ผักปวยเล้ง เป็นต้น
สังเกตดู...คุณเคยขาอ่อนแรง รู้สึกเลือนรางหรือแปลกแยกจากคนอื่นไหม หากเคยคุณอาจเป็นโรคจิตเภท ลักษณะอาการคือคุณรู้สึกเหมือนกับมีอำนาจลึกลับบางอย่างสั่งการ ควบคุม หรือจะทำร้ายตนเองตลอดเวลา เห็นลำแสงพิเศษส่งพลังมาบังคับ ได้ยินอวัยวะของตนเองพูดได้ หูแว่วเสียงคนนินทาว่าร้ายทั้งที่อยู่คนเดียว ได้กลิ่นผิดปกติทั้งที่ความจริงไม่มี อาจเป็นโรคจิตเภท ซึ่งมักเกิดจากมีความสัมพันธ์ภายในครอบครัวที่ผิดปกติ ปราศจากความสุข โดยพบกับเหตุการณ์เช่นนี้ตั้งแต่ยังเล็ก ทำให้พัฒนาการด้านจิตใจผิดปกติ ดังนั้นป้องกันได้โดยการเสริมสร้างบรรยากาศในครอบครัวให้อบอุ่น
รู้อย่างนี้แล้ว เริ่มสำรวจร่างกายและสังเกตอาการต่างๆ ที่อาจเป็นลางบอกเหตุถึงโรคร้ายที่จะเกิดขึ้นก่อนลุกลามจนสายเกินแก้
ข้อมูลประกอบจากหนังสือ สังเกตโรคร้ายด้วยตนเอง