สถานอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน ม.นเรศวร จัดโครงการ“หล่อหลอมดวงใจใส่ผืนผ้า” ถ่ายทอดองค์ความรู้การย้อมผ้า ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

แต่ต้องมีความเพียร แล้วต้องอดทน ต้องไม่ใจร้อน

ต้องไม่พูดมาก ต้องไม่ทะเลาะกัน ถ้าทำโดยเข้าใจกัน เชื่อว่าทุกคนจะมีความพอใจได้..."

พระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทาน ณ วันที่ ๔ ธันวาคม ๒๕๔๑

ท่ามกลางความโศกเศร้า อาลัย ของคนไทยทั้งแผ่นดิน กระแสของการหาซื้อเสื้อสีดำที่ราคาพุ่งสูงขึ้น สถานอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน มหาวิทยาลัยนเรศวร สถาบันการศึกษาที่มีพันธกิจสำคัญประการหนึ่งคือ การบริการวิชาการแก่สังคม ได้น้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง จัดโครงการ "หล่อหลอมดวงใจใส่ผืนผ้า" ขึ้น เพื่อน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมแสดงความไว้อาลัยแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ด้วยการเปิดบริการให้ประชาชนนำเสื้อที่มีอยู่มาย้อมเป็นสีดำได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใดใดทั้งสิ้น พร้อมร่วมลงนามไว้อาลัย และรับริบบิ้นดำ ตั้งแต่วันที่ ๑๗ – ๒๐ ตุลาคม ๒๕๕๙ เวลา ๑๓.๐๐ – ๑๕.๓๐ น. ณ สถานอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน อาคารวิสุทธิกษัตริย์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

"สถานอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวินได้ดำเนินงานเปิดพิพิธภัณฑ์ผ้า พิพิธภัณฑ์ชีวิต โดยสืบสานพระราชปณิธานด้านการส่งเสริมอาชีพต่าง ๆ มาโดยตลอด และจัดกิจกรรม 'มัดลายใส่ผืนผ้า' โดยการฝึกสอนมัดย้อมผ้าให้แก่ผู้สนใจเป็นประจำอยู่แล้ว วันนี้จึงนำองค์ความรู้เรื่องการย้อมผ้ามาให้ประชาชนรู้ว่า การน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สามารถใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระองค์ท่าน นั่นคือ ความพอประมาณ ความมีเหตุผล รวมถึงความจำเป็นที่จะต้องมีระบบภูมิคุ้มกันในตัวที่ดีพอสมควรต่อการมีผลกระทบใด ๆ อันเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทั้งภายนอกและภายใน ซึ่งกิจกรรมครั้งนี้เป็นการเปลี่ยนของดั้งเดิมที่มีอยู่สู่กระบวนการย้อมเป็นสีดำได้ โดยไม่ต้องซื้อหาใหม่ เป็นการสร้างจิตสำนึกตามพระราชปณิธานของพระองค์ท่าน" ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วศิน ปัญญาวุธตระกูล ผู้อำนวยการสถานอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน มหาวิทยาลัยนเรศวรกล่าวถึงที่มาของโครงการ

ผู้เข้าร่วมโครงการ ทั้งนิสิต อาจารย์ บุคลากร และประชาชนทั่วไป ต่างสนุกสนาน ขะมักเขม้นกับการนำเสื้อมาแช่น้ำเปล่าเพื่อให้เส้นใยขยายตัวสามารถดูดซับน้ำสีดำได้ดี จากนั้นนำไปต้มกับน้ำย้อมผ้าสีดำที่ผสมเกลือแกงหรือเกลือทะเลเพื่อให้สีติดทนนาน ใช้เวลาประมาณ 30 นาที ก็ได้เสื้อตัวใหม่ สีดำต่างเฉดกันออกไป บ้างก็มองเห็นเน้นลวดลายได้อย่างโดดเด่น สวยงาม และยังได้เรียนรู้กระบวนการย้อมผ้าไปทำเองที่บ้านได้ด้วย

"พอรู้ข่าวก็รีบมาเลย ดีใจมาก วันนี้ไม่เพียงแค่ได้เสื้อดำกลับไปสวมใส่เพื่อแสดงความอาลัยเท่านั้น แต่ยังได้ความรู้กลับไปลงมือทำด้วยตัวเองและบอกต่อให้คนอื่น ๆ ด้วย" นางวันดี ไพรัช โรงเรียนบางกระทุ่มพิทยาคม

"มีความภาคภูมิใจ และสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่านเป็นล้นพ้น อย่างน้อย ๆ ก็ได้ศึกษาอยู่ในมหาวิทยาลัยนเรศวร พระนามของพระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานนาม และวันนี้ยังได้เดินตามรอยปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของพระองค์ท่านอีกด้วย นับเป็นความปลาบปลื้มยิ่งนัก วันพรุ่งนี้และวันต่อ ๆ ไปจะชวนเพื่อนมากันเยอะ ๆ" นายนพดล กองคำแก้ว นิสิต คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร

นอกจากนี้นางนงนุช คล่องสั่งสอน เจ้าของร้านข้าวต้มอารมณ์ดี ยังทำน้ำสมุนไพรมาแจกจ่ายให้กับผู้เข้าร่วมโครงการอีกด้วย "รู้สึกดีใจที่คนไทยแปรเปลี่ยนความเศร้าโศกมาเป็นการช่วยเหลือซึ่งกันและกันตามกำลังของแต่ละคน เพื่อทำความดีถวายแด่พ่อหลวง สำหรับตัวเองสิ่งที่ทำได้คือการทำน้ำสมุนไพรเย็น ๆ มาให้เจ้าหน้าที่และผู้ที่มาย้อมผ้าได้ดื่มชื่นใจ ดับกระหาย ท่ามกลางอากาศอันร้อนระอุ ยินดีมากค่ะ มีอะไรให้ช่วยยินดีช่วยเต็มที่"

ก่อนปิดกิจกรรม "หล่อหลอมดวงใจใส่ผืนผ้า" ในวันแรก มีนิสิตรุ่นพี่หอบเสื้อมากองโต บอกว่าจะย้อมเอาไปให้รุ่นน้องที่คณะใส่ และยังมีผู้ที่แจ้งความประสงค์ว่ามีเสื้ออยู่เป็นจำนวนมาก จะนำมาย้อมและนำไปบริจาคต่อ

"หล่อหลอมดวงใจใส่ผืนผ้า" จึงนับเป็นหนึ่งกิจกรรมที่หลอมหลอมดวงใจชาวจังหวัดพิษณุโลก โดยการถ่ายทอดองค์ความรู้จากสถาบันการศึกษา คือ สถานอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน มหาวิทยาลัยนเรศวรสู่สังคม ที่สำคัญนับเป็นการเดินตามรอยปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ก่อเกิดให้ผลลัพธ์ที่หลายคนอาจคาดไม่ถึง

"เศรษฐกิจพอเพียงเป็นเสมือนรากฐานของชีวิต รากฐานความมั่นคงของแผ่นดิน

เปรียบเสมือนเสาเข็ม ที่ถูกตอกรองรับบ้านเรือนตัวอาคารไว้นั่นเอง

สิ่งก่อสร้างจะมั่นคงได้ก็อยู่ที่เสาเข็ม

แต่คนส่วนมากมองไม่เห็นเสาเข็มและลืมเสาเข็มเสียด้วยซ้ำไป"

พระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จากวารสารชัยพัฒนาประจำเดือนสิงหาคม ๒๕๔๒

ร่วมหล่อหลอมดวงใจใส่ผืนผ้า ตามปรัชญาพอเพียงเคียงการให้

ด้วยตระหนักพอประมาณความจริงใจ อีกมอบให้ความรู้สู่ประชา

ชาวสองแควรวมใจให้พร้อมภักดิ์ นำเสื้อจักที่มีมิซื้อหา

ย้อมเปลี่ยนเป็นสีดำล้วนนำพา น้อมวิญญาอาลัยใจผูกพัน

พรปวีณ์ ทองด้วง

นักประชาสัมพันธ์ สถานอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน

มหาวิทยาลัยนเรศวร