ด้วยสภาวะเศรษฐกิจและสังคมในปัจจุบันทำให้สมาชิกใน ชุมชนบ้านกำพวน อำเภอสุขสำราญ จังหวัดระนอง เกือบทุกครัวเรือนต่างตั้งหน้าตั้งตาประกอบอาชีพต่างๆ เพื่อสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจเป็นหลัก ทำให้ละเลยการดูแลรักษาสุขภาพตนเองและสมาชิกในครอบครัว จนส่งผลให้จำนวนของสมาชิกในชุมชนที่มีปัญหาด้านสุขภาพต่างๆ มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี สาเหตุส่วนใหญ่มาจากการบริโภคอาหารไม่ถูกต้องและขาดการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
นายมานิต วัฒนารถ ประธานชมรมจักรยานตำบลกำพวน และผู้รับผิดชอบโครงการเปิดเผยว่า ในชุมชนมีผู้ที่ออกกำลังกายปั่นรถจักรยานอยู่แล้วแต่กระจัดกระจายต่างคนต่างปั่นรวมทั้งตนเอง จึงได้เกิดการพูดคุยกันในกลุ่มผู้ที่ชื่นชอบการออกกำลังกายด้วยจักรยานว่า ควรจะรวมกลุ่มกันเพื่อเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับคนอื่นๆ ในชุมชนในเรื่องของการออกกำลังกาย และกิจกรรมสร้างสรรค์ต่างๆ ในชุมชน จึงได้จัดทำโครงการ "เถบๆๆ สร้างสุข สร้างชีวิต" ขึ้น โดยได้รับการสนับสนุนจาก สำนักสร้างสรรค์โอกาสและนวัตกรรม สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
"ปกติในหมู่บ้านมีคนขี่จักรยานอยู่แล้วประมาณ 20 คน เป็นการออกกำลังกายต่างคนต่างทำกระจัดกระจายกันไป ก็เลยมาคุยรวมกลุ่มกันจัดตั้งเป็นชมรมจักรยานตำบลกำพวนขึ้น และชักชวนกันมาออกกำลังกายเป็นกลุ่มตอนเย็นๆ แล้วก็ขยายผลไปชักชวนกลุ่มเป้าหมายให้มาขี่จักรยานออกกำลังกายเพื่อสุขภาพ ตอนนี้มีสมาชิก 45 คน อายุตั้งแต่ 20-65 ปี ช่วงหลังๆ เราก็เพิ่มเครือข่ายมีอายุ 8-9 ปีที่มาร่วมขี่กับผู้ปกครองด้วย" นายมานิตกล่าว
เมื่อเริ่มมีสมาชิกให้ความสนใจมากขึ้น ชมรมจักรยานตำบลกำพวน จึงได้จัดฝึกอบรมการขับขี่ให้ถูกวิธีให้ปลอดภัย วิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้น การดูแลตนเอง การกู้ชีพ และการกู้ภัย เมื่อสมาชิกได้รับการฝึกฝนจนชำนาญแล้ว ก็รวมกลุ่มกันใช้จักรยานเป็นพาหนะในการทำกิจกรรมต่างๆ เพื่อสังคม เช่น การปลูกต้นไม้ เก็บขยะในหาดประภาส ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวของชุมชน การออกเยี่ยมเยียนให้กำลังใจผู้สูงอายุ ผู้ด้อยโอกาส และผู้ป่วยติดเตียง ซึ่งสามารถช่วยสร้างความสัมพันธ์ในชุมชนให้แน่นแฟ้นมากขึ้น และยังเกิดการพัฒนาเชื่อมโยงเครือข่ายในการทำกิจกรรมร่วมกับนักปั่นในอำเภอกระเปอร์ ของจังหวัดระนอง และอำเภอคุระบุรี ของจังหวัดพังงา ซึ่งเป็นเขตติดต่อที่อยู่ใกล้เคียงกับชุมชนแห่งนี้อีกด้วย
"ตอนนี้กลุ่มของเรามีสมาชิกเพิ่มขึ้น และมีเครือข่ายที่ทำกิจกรรมร่วมกัน เพราะบางคนมีการขี่ทางไกล เวลาเกิดอุบัติเหตุ หรือมีอะไรก็สามารถช่วยเหลือกันได้ แล้วเราก็ยังเพิ่มเครือข่ายนักปั่นหน้าใหม่ให้สมาชิกไปชักชวนคนในครอบครัว ชวนพี่ชวนน้อง ชวนลูกมาปั่นร่วมกัน ผลจากการที่เรามาออกกำลังกายปั่นจักรยานทุกเย็น ทำให้คนที่ป่วยมีโรคประจำตัวอยู่ก็ไปหาหมอน้อยลง ลดการใช้ยาลง ส่วนคนปกติก็ร่างกายแข็งแรง สุขภาพดีคนในชุมชนจึงไม่ค่อยมีใครป่วย" ประธานชมรมจักรยานตำบลกำพวน กล่าว
ด้าน ด.ต.สมศักดิ์ โชคเกื้อ สมาชิกชมรมจักยานตำบลกำพวนเล่าว่า ได้หันมาปั่นจักรยานเพื่อการออกกำลังกายมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2547 สลับกับการเล่นกีฬาประเภทอื่นบ้าง แต่เมื่อมีการรวมกลุ่มกันเป็นชมรมจักรยานมีสมาชิกในกลุ่มเป็นทั้งข้าราชการ ชาวบ้าน เกษตรกร หลากหลายอาชีพ จึงทำให้อยากเข้ามาร่วมกิจกรรม วันนี้คนในชุมชนมีความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นจากการได้มาทำกิจกรรมร่วมกันเช่นปลูกป่า ปล่อยเต่า เก็บขยะ แต่สิ่งที่เห็นได้ชัดคือเรื่องสุขภาพ ทุกคนที่ขี่จักรยานมีสุขภาพร่างกายและความแข็งแรงเพิ่มขึ้น ที่สำคัญยังได้รู้จักกับเพื่อนใหม่หรือนักปั่นต่างถิ่นที่ไม่เคยรู้จักมาก่อนอีกด้วย
"เวลาที่ปั่นจักรยานไปยังอำเภอใกล้เคียงก็จะทำให้ได้เพื่อนต่างถิ่นด้วย ถ้าเจอหน้านักปั่นด้วยกันก็ยกมือทักทาย เข้ามาคุยกันโดยบางทีไม่รู้จักกันมาก่อน ในกลุ่มนักปั่นเองมีอะไรก็ช่วยเหลือกัน ส่วนเรื่องสุขภาพที่ผ่านมาเคยมีปัญหาเจ็บข้อเข่าเพราะเล่นฟุตบอล แต่พอเปลี่ยนมาปั่นจักรยานอาการปวดก็หาดไป ข้อดีของจักรยานคือเป็นการออกกำลังกายที่สนุก เล่นคนเดียวก็ได้ เหนื่อยก็หยุดได้" ด.ต.สมศักดิ์ กล่าว
การรวมตัวกันปั่นจักรยานของชาวบ้านกำพวน จึงไม่ได้เป็นการปั่นจักรยานเพื่อออกกำลังกายเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ยังใช้พาหนะสองล้อชนิดนี้เป็นเครื่องมือในการสานความสัมพันธ์และสร้างพลังความสามัคคีของคนในชุมชน เพื่อสร้างสุขภาวะให้เกิดกับชุมชนแห่งนี้อย่างยั่งยืน.