ทายาทสหกรณ์ภาคการเกษตร สืบสานอาชีพจากรุ่นพ่อแม่สู่เยาวชนรุ่นใหม่ที่มีหัวใจรักสหกรณ์

แต่สภาพเศรษฐกิจในปัจจุบันกับการตลาดที่กำลังเปลี่ยนแปลง ทำให้เกิดความเสี่ยงต่อการดำเนินธุรกิจภาคการเกษตร แรงงานภาคเกษตรลดลงหายากค่าแรงสูงปัจจัยการผลิตราคาสูง ความแปรปรวนจากสภาพอากาศทำให้ผลผลิตเสียหาย เกษตรกรเกิดภาวะขาดทุนชะลอการทำการเกษตรและเกษตรกรในภาคการเกษตรมีจำนวนลดลง ตามโครงสร้างประชากรที่เปลี่ยนแปลงไป เกิดผลกระทบต่อภาคการเกษตรอย่างเป็นนัยสำคัญ ขณะที่สมาชิกสหกรณ์ภาคการเกษตรก็เริ่มก้าวสู่ผู้สูงอายุ ส่งผลต่อทำให้ขาดแคลนบุคลากรที่จะเข้ามาสานต่อการดำเนินงานของสหกรณ์ภาคการเกษตรในอนาคตด้วย

ดร.วิณะโรจน์ ทรัพย์ส่งสุข อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ เปิดเผยว่า จากสถานการณ์ดังกล่าวทางกรมส่งเสริมสหกรณ์ จึงส่งเสริมสนับสนุนให้สหกรณ์ภาคการเกษตร ได้ตระหนักถึงความสำคัญในการสร้างคนรุ่นใหม่ที่รักในอาชีพเกษตรกรรม มีความมุ่งมั่นตั้งใจที่จะสานต่ออาชีพทำการเกษตรต่อจาก รุ่นพ่อแม่ โดยได้จัดทำโครงการสร้างทายาทสมาชิกสหกรณ์การเกษตรขึ้น เพื่อเชิญชวนให้ลูกหลานสมาชิกสหกรณ์ภาคการเกษตรรวมกลุ่มกัน เพื่อเรียนรู้และแลกเปลี่ยนประสบการณ์ด้านอาชีพเกษตรกรรม ควบคู่กับการปลูกฝังและสร้างความเข้าใจในหลักการอุดมการณ์สหกรณ์ ที่จะส่งเสริมให้ทุกคนได้ร่วมกันคิดร่วมกันทำและร่วมแก้ไขปัญหา พึ่งพาตนเองและพึ่งพาซึ่งกันและกัน เป็นการทำการเกษตรภายใต้วิถีแบบสหกรณ์ ซึ่งทายาทของสหกรณ์เหล่านี้จะเติบโตเป็นสมาชิกสหกรณ์ภาคการเกษตรที่มีคุณภาพในอนาคต และจะได้มีโอกาสในการเข้ามาสานต่อการดำเนินงานของสหกรณ์และนำความรู้ต่าง ๆ เข้ามาพัฒนาสหกรณ์ภาคการเกษตรให้เป็นระบบและมีประสิทธิภาพได้อย่างยั่งยืน ซึ่งกรมส่งเสริมสหกรณ์ได้ดำเนินงานสร้างทายาทสหกรณ์ได้เป็นผลสำเร็จแล้ว โดยนำร่องโครงการนี้ในพื้นที่ความรับผิดชอบของสำนักงานสหกรณ์จังหวัดจันทบุรี

" อาชีพการเกษตรเป็นอาชีพที่ต้องอยู่คู่กับประเทศไทยไปอีกยาวนาน เพราะประเทศไทยอยู่ในเขตพื้นที่ที่เหมาะสมกับการทำการเกษตร จึงอยากให้เยาวชนคนรุ่นใหม่เข้ามาสืบสานอาชีพการเกษตรจาก รุ่นพ่อรุ่นแม่ เพราะเชื่อว่าในอนาคตอาชีพการเกษตรจะเป็นอาชีพที่มีส่วนสำคัญในการผลิตอาหารรองรับ ประชากรโลกที่มีแนวโน้มว่าจำนวนเพิ่มมากขึ้นทุกปี ในขณะที่พื้นที่เกษตรกรรมกำลังเริ่มจะลดลง เนื่องจากการขยายตัวของเมือง ฉะนั้นการคงไว้ซึ่งพื้นที่การเกษตรและการสร้างเยาวชนคนรุ่นใหม่ให้มีการสืบทอดในอาชีพการเกษตรนั้น นับว่าเป็นการดำเนินการที่สอดคล้องกับความต้องการของสังคมในอนาคต

ทางด้านนางศศิธร วิเศษ สหกรณ์จังหวัดจันทบุรี เปิดเผยว่า สำนักงานสหกรณ์จังหวัดจันทบุรี ได้ดำเนินการรวมกลุ่มทายาทสหกรณ์ในสหกรณ์ภาคการเกษตรมาตั้งแต่ พ.ศ.2554 โดยเริ่มจากกลุ่มเล็กๆเป็นลูกหลานของสมาชิกสหกรณ์การเกษตรคิชฌกูฏ จำกัด ที่มีความสนใจจะเข้ามาสืบทอดอาชีพการเกษตรจากรุ่นพ่อแม่ มารวมกลุ่มกันแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันกับเจ้าหน้าที่ของสหกรณ์และปราชญ์ชาวบ้านในพื้นที่ ที่เข้ามาถ่ายทอดความรู้การทำการเกษตรตามภูมิปัญญาท้องถิ่น เริ่มตั้งแต่การทำสวนผลไม้ที่มีคุณภาพ และขยายผลไปยังการทำเกษตรผสมผสาน และได้ดำเนินการอย่างต่อเนื่องมาโดยตลอด เริ่มจากจุดเล็กๆ จนสามารถขยายเป็นวงกว้าง มีจำนวนทายาทสหกรณ์เพิ่มมากขึ้น ซึ่งปัจจุบันทายาทสหกรณ์ในจังหวัดจันทบุรีมีจำนวนมากกว่า 50 คน

"ในปีงบประมาณ พ.ศ.2560 สำนักงานสหกรณ์จังหวัดจันทบุรี ได้จัดทำโครงการประชุมเชิงปฏิบัติการศึกษาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ตรง เพื่อพัฒนาทายาทสหกรณ์แบบยั่งยืนขึ้น โดยใช้ห้องเรียนธรรมชาติคือแปลงเกษตรของสมาชิกสหกรณ์ โดยทายาทของสหกรณ์จะใช้เป็นแหล่งเรียนรู้และมีการแลกเปลี่ยนแนวทางการพัฒนาคุณภาพผลผลิต มีการวางแผนการผลิต และวางแผนการตลาดร่วมกัน ภายใต้แนวทางแบ่งปันเกื้อกูลระหว่างคนรุ่นพ่อแม่กับคนรุ่นใหม่ และระหว่างคนรุ่นใหม่ด้วยกัน มีการร่วมกันคิดร่วมกันทำแบ่งปัน เพื่อให้เกิดสังคมอุดมปัญญาอย่างยั่งยืน โดยมีสหกรณ์ภาคการเกษตรทำหน้าที่เป็นแกนกลางในการขับเคลื่อนเชื่อมโยงกัน ก่อให้เกิดเครือข่ายทายาทเกษตรที่ได้รับการพัฒนาไปสู่การเป็นทายาทสหกรณ์ที่เข้ามาช่วยสานต่ออาชีพการเกษตรได้อย่างยั่งยืนในที่สุด "นางศศิธร วิเศษ สหกรณ์จังหวัดจันทบุรี กล่าว

ด้านนายวุฒิชัย ประกอบทรัพย์ ประธานทายาทสหกรณ์ อ.เขาคิชกูฎ จ.จันทบุรี เปิดเผยว่า ตนและทายาทสหกรณ์ทุกคนได้ทำหน้าที่สืบทอดอาชีพการเกษตรจากพ่อแม่ซึ่งเป็นสมาชิกสหกรณ์ จัดกิจกรรมเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันเกี่ยวกับการปลูกพืชตามภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ และนำมาผสมผสานกับเทคโนโลยีและนวัตกรรมสมัยใหม่เพื่อให้อาชีพการเกษตรในรุ่นลูกนั้นก้าวตามทันกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปในยุคปัจจุบัน รวมถึงยังได้นำหลักการและวิธีการสหกรณ์มาปรับใช้ในการบริหารจัดการกระบวนการผลิตอย่างเป็นระบบมากยิ่งขึ้น

" ที่ผ่านมามีการจัดกิจกรรมทายาทสหกรณ์สัญจร โดยเยาวชนทายาทสหกรณ์จะรวมกลุ่มกันเดินทางไปยังแปลงเพาะปลูกของสมาชิกแบบหมุนเวียนกันไป เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิธีการในการบริหารจัดการผลผลิตให้ตรงกับความต้องการของตลาด พร้อมทั้งศึกษาเรียนรู้ในด้านภูมิประเทศและภูมิอากาศ ที่มีผลต่อการเพาะปลูก เพื่อปรับเปลี่ยนระบบการปลูกพืชให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งทุกครั้งที่จัดกิจกรรมจะมีทายาทสหกรณ์เข้าร่วมสัญจรจากสหกรณ์การเกษตรมะขาม จำกัด ทายาทสหกรณ์การเกษตรเขาคิชฌกูฏ จำกัด และทายาทสหกรณ์การเกษตรเมืองขลุง จำกัด " นายวุฒิชัย ประกอบทรัพย์ กล่าว

นับเป็นโครงการที่สร้างวิถีเกษตรกรรม โดยเปิดโอกาสให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ได้เข้ามาสืบสานอาชีพการเกษตรให้เกิดความยั่งยืน ด้วยการปลูกฝังให้เริ่มต้นรู้จักคิด วิเคราะห์ และรู้เท่าทันกับภาวการณ์ที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา เกิดการคิดเป็นและทำเป็น สามารถบูรณาการทำงานร่วมกับผู้อื่นและเชื่อมโยงกันในรูปแบบของเครือข่าย เพื่อช่วยเหลือเกื้อกูลกัน ทั้งด้านการผลิต การแปรรูป และการตลาด ตลอดถึงการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด และยังช่วยอนุรักษ์อาชีพชาวสวนผลไม้ให้เป็นอาชีพเกษตรกรรมที่อยู่คู่กับชาวจังหวัดจันทบุรีอย่างยั่งยืนสืบไป