นางบุบผา ภู่ละออ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 6 จังหวัดชลบุรี (สศท.6) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงผลการสำรวจข้อมูลไม้ผลของคณะทำงานสำรวจข้อมูลไม้ผลเศรษฐกิจภาคตะวันออก เมื่อวันที่ 4 เมษายน 2559 ซึ่งเป็นความร่วมมือกับสำนักส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 3 จังหวัดระยอง สำนักส่งเสริมการจัดการสินค้าเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร สำนักงานเกษตรจังหวัด และสำนักงานเกษตรอำเภอในจังหวัดระยอง จันทบุรี ตราด ในการร่วมบูรณาการจัดทำข้อมูลผลสำรวจปริมาณการผลิตไม้ผล ปี 2559 จำนวน 4 ชนิด คือ ทุเรียน มังคุด เงาะ และลองกอง ในพื้นที่ 3 จังหวัด ได้แก่ ระยอง จันทบุรี และตราด เพื่อใช้เป็นข้อมูลวางแผนบริหารจัดการผลไม้ภาคตะวันออกที่จะออกสู่ตลาดในปี 2559 โดยข้อมูลไม้ผลในภาพรวมแต่ละชนิด พบว่า
เนื้อที่ให้ผล ปี 2559 ไม้ผลทั้ง 4 ชนิด มีจำนวน 664,874 ไร่ เพิ่มขึ้นจากปี 2558 จำนวน 1,909 ไร่ หรือร้อยละ 0.29 โดยทุเรียน เพิ่มขึ้นร้อยละ 3 มังคุด เพิ่มขึ้นร้อยละ 2 ส่วนเนื้อที่ให้ผลที่ลดลง คือ เงาะ และลองกอง ซึ่งลดลงร้อยละ 3 เท่ากัน ด้านผลผลิตต่อไร่ทั้ง ทุเรียน มังคุด และเงาะ ลดลงเนื่องจากสภาพภูมิอากาศที่แปรปรวน มีฝนตก สลับอากาศหนาว อากาศร้อน อากาศเปลี่ยนแปลงรวดเร็วในแต่ละวันรวมทั้งมีพายุลมแรงกระทบถึง 2 ครั้ง ส่งผลให้ผลไม้ที่กำลังเริ่มออกดอก กลับไม่ออกดอก แต่ออกใบอ่อนแทน ส่วนรุ่นที่ออกดอกขึ้นลูกแล้วได้รับผลกระทบอากาศหนาวน้ำค้างลงทำให้ดอกแห้งดำ แม้จะมีการเริ่มติดดอกใหม่ในรุ่นถัดไปได้บ้างแต่ก็ประสบปัญหาฝนตกดอกร่วงจึงทำให้การติดดอกออกผลน้อยลง
ผลผลิตรวมทั้ง 4 ชนิด ปี 2559 มีจำนวน 658,015 ตัน ลดลงจากปี 2558 จำนวน 62,237 ตัน หรือลดลงร้อยละ 9 ผลผลิตจะออกมากช่วงปลายเดือนพฤษภาคม ถึงกลางเดือนมิถุนายน ทั้งนี้ ผลผลิตเงาะ ลดลงมากร้อยละ 19 รองลงมา คือ ทุเรียน และมังคุด ลดลงร้อยละ 6 และ 4 ตามลำดับ ยกเว้นลองกองในปีนี้ ที่คาดว่าปริมาณผลผลิตรวมจะเพิ่มขึ้นร้อยละ 8 เนื่องจากสภาพอากาศที่ร้อนแห้งแล้งและขาดแคลนน้ำ ซึ่งเป็นผลดีต่อการออกดอกของลองกอง ทำให้ติดดอก ออกผลผลิตมากขึ้น
สถานการณ์การผลิตไม้ผล ในขณะนี้ พบว่า เงาะ อยู่ในระยะขึ้นลูกเป็นผลอ่อน ผลผลิตต่อไร่ลดลงค่อนข้างมาก เพราะช่วงเงาะออกดอกมีฝนตกและมีน้ำค้างลงจัด ดอกเงาะร่วง ฝ่อ ดำ ดอกที่เหลือพัฒนาช่อดอกไม่สมบูรณ์มีขนาดช่อสั้น ทำให้เงาะของจังหวัดตราดเริ่มเก็บเกี่ยวได้เล็กน้อย ประมาณร้อยละ 0.10 ทุเรียน ต้นทุเรียนปรับสภาพต้นไม่ทันจากสภาพอากาศที่ร้อนมากในกลางวัน กลางคืนหนาว สลับกับมีฝนและมีพายุลมแรง ใบจึงร่วงไม่ออกดอก โดยผลผลิตส่วนใหญ่จะออกมากในเดือนพฤษภาคม
มังคุด ผลผลิตลดลงจากอากาศที่ร้อนสลับหนาวและมีฝน ทำให้มังคุดจากระยะแทงช่อดอกไม่ออกดอกกลับออกใบอ่อนแทน มังคุดส่วนใหญ่อยู่ในระยะเป็นลูกขนาดเล็ก รุ่นออกดอกก่อนเริ่มเก็บเกี่ยวได้บ้างแล้วประมาณร้อยละ 0.27 ผลผลิตจะออกสู่ตลาดมากในช่วงเดือน มิถุนายน และ ลองกอง ติดผลแล้วร้อยละ 70 ส่วนใหญ่อยู่ในระยะดอกบานและติดผลอ่อน ซึ่งในปีนี้ลองกองออกดอกหลายรุ่นกระจายและยังมีดอกในช่วงเดือนเมษายน ถึง พฤษภาคม ได้อีกรอบ ในปีนี้ผลผลิตรวมลองกองจะมากขึ้นจากสภาพอากาศที่ร้อนอบอ้าวแห้งแล้งซึ่งเหมาะกับต้นลองกองที่จะสลดใบก่อนที่จะออกดอก โดยผลผลิตจะกระจายเก็บเกี่ยวได้ตั้งแต่เดือน เมษายน ถึง ตุลาคม 2559 ทั้งนี้ จะเห็นได้ว่า ไม้ผลในปีนี้มีปริมาณไม่มาก ดังนั้น เกษตรกรควรจะเก็บเกี่ยวผลผลิตที่แก่ตามอายุการเก็บเกี่ยวได้ เพื่อคุณภาพผลผลิตของไม้ผลภาคตะวันออกของเราและเพื่อตัวพี่น้องเกษตรกรเอง