พระองค์ทรงมีพระราชดำริให้ดำเนินโครงการทุนการศึกษาสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ขึ้นเมื่อปี พ.ศ.๒๕๕๒ และต่อมาทรงมีพระราชดำริให้จัดตั้ง 'มูลนิธิทุนการศึกษาพระราชทานสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร' หรือ ม.ท.ศ. โดยพระองค์ทรงเป็นองค์ประธานกรรมการ และให้นำโครงการทุนการศึกษาฯ มาอยู่ภายใต้การดำเนินงานของมูลนิธิฯ
ในแต่ละปีจะมีเยาวชนที่ผ่านการคัดเลือกคัดสรร จากทุกจังหวัดทั่วประเทศไทย จังหวัดละ ๒ คน เป็นผู้ชาย ๑ คน และหญิง ๑ คน เป็นตัวแทนเข้าเฝ้าฯ รับพระราชทานทุนการศึกษากับพระหัตถ์จากสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร เพื่อให้มีโอกาสทางการศึกษาอย่างเท่าเทียมกัน ต่อเนื่องตั้งแต่ชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายจนสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีหรือเทียบเท่า โดยไม่มีภาระผูกพันใช้ทุนคืน
ตัวแทนจากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี (มทร.ธัญบุรี) ที่ได้รับทุนพระราชทานต่อเนื่องตั้งแต่ชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย อย่างเช่น 'มดดำ' - นางสาวจาริณี เป่าสร้อย นักศึกษาทุนพระราชทานรุ่นที่ ๒ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสาขาวิชาฟิสิกส์ประยุกต์ ชั้นปีที่ ๔ เล่าว่า ตนเป็นนักศึกษาทุนจากจังหวัดชัยภูมิ โอกาสของตนเองถูกจำกัดหลายด้านเนื่องจากฐานะความเป็นอยู่และความพร้อมของครอบครัว จึงได้สมัครขอรับทุน และผ่านการคัดเลือกจนได้เข้ารับพระราชทานทุนฯ ไม่เพียงแต่โอกาสทางการศึกษาที่มั่นคงแล้ว ยังช่วยให้ชีวิตความเป็นอยู่ของครอบครัวดีขึ้น และตั้งแต่วันแรกที่เข้ารับพระราชทานทุนฯ สัญญากับตัวเองไว้เสมอว่าจะตั้งใจมุ่งมั่นในการเรียน จะประพฤติปฏิบัติตัวให้ดี เป็นแบบอย่างที่ดีแก่ผู้อื่น ช่วยเหลืองานกิจกรรมต่าง ๆ ให้สมกับการเป็นนักศึกษาทุนพระราชทานฯ
นายทวี เริ่มภักดิ์ หรือเรียว นักศึกษาทุนพระราชทานรุ่นที่ ๓ คณะศิลปกรรมศาสตร์ สาขานาฏศิลป์ไทยศึกษา เล่าว่าตอนที่เรียนอยู่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ ปราณบุรี จ.ประจวบคีรีขันธ์ อาจารย์ที่ปรึกษาและอาจารย์แนะแนว ได้แนะนำทุนการศึกษาพระราชทานฯ ดังกล่าว จึงตัดสินใจสมัครเข้ารับทุนพระราชทานและได้ทุนการศึกษาพระราชทานตั้งแต่ชั้น ม.๔ เรื่อยมาจนกระทั่งเรียนอยู่ชั้นปีที่ ๓ มทร.ธัญบุรี ในปัจจุบัน
"ถือเป็นโอกาสอันเป็นมงคลยิ่ง ที่ได้รับทุนพระราชทานจากพระองค์ท่าน ทำให้ได้รับโอกาสด้านการศึกษาในระดับที่สูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง และจะตั้งใจเรียนให้จบเพื่อทำตามความฝันของตนเอง นั่นคือการเป็นครูสอนนาฏศิลป์ เพราะอยากส่งต่อความรู้ ความปรารถนาที่ดีแก่ลูกศิษย์ต่อไป ให้เหมือนกับครั้งหนึ่งที่ผมเคยได้รับมาแล้ว" นายทวี กล่าว
ขณะที่ นักศึกษาทุนพระราชทานรุ่นที่ ๔ นางสาวสุวรรณกาญจน์ ราชประสิทธิ์ 'โบว์' คณะเทคโนโลยีการเกษตรสาขาวิชาการผลิตพืช เผยความรู้สึกด้วยความตื้นตันใจที่ว่า "เมื่อเราได้รับโอกาสที่ดี ผ่านการคัดเลือกจากทุกจังหวัดทั่วประเทศเพื่อให้ได้ผู้ที่มีคุณสมบัติที่เหมาะสมเข้ารับพระราชทานทุนฯ เราจะต้องประพฤติตัวที่ดี รักษาเกียรติของความเป็นนักศึกษาทุนพระราชทานฯ และตระหนักถึงบทบาทหน้าที่ที่พึงกระทำใน 3 เรื่องหลัก คือ ความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ที่ทรงพระราชทานทุนการศึกษา การวางตัวให้เหมาะสม และการดูแลให้กำลังใจซึ่งกันและกันของผู้ที่ได้รับทุนพระราชทานฯ ที่เชื่อมโยงให้เกิดความเป็นเพื่อน-พี่-น้อง"
ปิดท้ายด้วย นายกิตตินันท์ โชคพานิช นักศึกษาทุนพระราชทานรุ่นที่ ๕ หนุ่มคณะวิศวกรรมศาสตร์ สาขาวิชาวิศวกรรมชลประทานและการจัดการน้ำ ชั้นปีที่ ๑ กล่าวว่า ทุนการศึกษาพระราชทานฯ ที่ได้รับขณะเรียนปริญญาตรี จะแบ่งเป็น 4ส่วนหลัก คือ ค่าเทอมค่าลงทะเบียนตามความเป็นจริง ตามคณะ/สาขา มหาวิทยาลัยของแต่ละคน ค่าหนังสือและอุปกรณ์การเรียนต่าง ๆ ค่าหอพัก และค่าครองชีพ ซึ่งจะต้องดูแลบริหารจัดการบัญชีทุนด้วยตนเอง ผมจะตั้งใจเรียน นำความรู้มาใช้ประโยชน์อย่างเต็มที่ในการประกอบอาชีพต่อไป
นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณสูงสุดต่อเยาวชนของชาติที่ได้มีโอกาสรับพระราชทานทุนการศึกษาจากสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ เป็นแสงสว่างอันสำคัญยิ่ง ที่เยาวชนของชาติจะได้มีอนาคตการงานที่ดี เพื่อเป็นพลเมืองที่ดีและมีคุณภาพของประเทศชาติต่อไป..."ขอพระองค์ทรงพระเจริญยิ่งยืนนาน"