- ผื่นผ้าอ้อมคืออะไรและเกิดจากอะไร?
ผื่นผ้าอ้อมเกิดจากความอับชื้นจากการต้องสวมใส่ผ้าอ้อมนั่นเองไม่ว่าจะในเด็กหรือผู้สูงอายุ โดยตัวผื่นที่เกิดขึ้นมีสาเหตุจากความอับ ความเปียกชื้น ที่เกิดจากเหงื่ออุจจาระปัสสาวะ ผิวหนังจึงเกิดการระคายเคืองขึ้น นอกจากนี้อาจจะเกิดจากสารตกค้างในผ้าอ้อมทำให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนังได้ และในรายที่ต้องสวมใส่ผ้าอ้อมเป็นระยะเวลานานมักจะมีปัญหาผิวหนังถลอกจากการเสียดสีกับผ้าอ้อมได้ เช่น ผู้ป่วยติดเตียง
- อาการของผื่นผ้าอ้อม
สังเกตได้จากผิวเป็นผื่นแดงบริเวณที่มีการสัมผัสสิ่งขับถ่ายหรือเสียดสีเช่นอวัยวะเพศ ก้น ต้นขา ขาหนีบ ท้องน้อย ซึ่งถ้าปล่อยทิ้งไว้ไม่ดูแลผื่นจะขยายเป็นวงกว้างขึ้น และเกิดเป็นรอยถลอก และในบางรายอาจรุนแรงถึงขั้นติดเชื้อราทำให้รู้สึกแสบคัน หรือติดเชื้อแบคทีเรียรุนแรง จนบางครั้งอาจกลายเป็นโรคแทรกซ้อนได้
วิธีป้องกันและดูแลผื่นผ้าอ้อมที่ถูกต้อง
1. ทำความสะอาดผิวหนังอย่างอ่อนโยนด้วยน้ำเปล่าเท่านั้น ใช้สบู่ที่มีความเป็นกรดด่างเหมาะกับผิวส่วนที่ระคายเคืองได้ง่าย หรือใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยกำจัดความสกปรกในจุดที่บอบบางอย่างอ่อนโยนโดยไม่ต้องล้างน้ำซ้ำเพื่อลดการเสียดสี และถลอกของผิวหนัง
2. ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวหนังด้วยการทาครีมช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นโดยเลือกครีมชนิดที่ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคือง และต้องมีคุณสมบัติที่สามารถคืนไขมันเข้าผิวหนังได้ และไม่ควรใช้น้ำมันหรือผลิตภัณฑ์ที่ทำให้เหนอะหนะทาผิวหนัง เนื่องจากจะไม่สบายผิว ทำให้ติดผ้าอ้อม และทำความสะอาดยากเกิดความหมักหมมได้ง่าย
3. หลีกเลี่ยงการใช้ครีมที่มีสเตียรอยด์ที่ใช้รักษาอาการผื่นแพ้ผิวหนังเนื่องจากรอยแดง ๆ ในรายที่เป็นผื่นผ้าอ้อมของผู้สูงอายุนั้นอาจไม่ใช่การอักเสบแบบเดียวกันอีก ทั้งการทาสเตียรอยด์ติดต่อกันเป็นเวลานานจะส่งผลให้ผิวบางลงจึงแนะนำให้ใช้ครีมที่ได้คุณภาพมาตรฐาน และเพิ่มความชุ่มชื้นแก่ผิวหนังไปพร้อม ๆ กัน
- ผื่นผ้าอ้อมป้องกันได้
การป้องกันผื่นผ้าอ้อมนั้นดีต่อทั้งตัวผู้ป่วยเอง และช่วยลดภาระผู้ดูแลจากค่ารักษาพยาบาลที่อาจเกิดขึ้นได้อีกด้วยค่ะ โดย 3เอ็ม มีวิธีการ และขั้นตอนง่ายๆ มาแนะนำ
- หมั่นเปลี่ยนผ้าอ้อมสม่ำเสมออย่าให้ผิวหนังอับชื้นโดยต้องทำความสะอาดผิวด้วยผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนต่อผิวหนังผู้ป่วยทุกครั้ง หลังอุจจาระ และปัสสาวะอย่าปล่อยทิ้งไว้นาน เนื่องจากในผู้สูงอายุปัสสาวะมักจะเป็นสาเหตุของความเปียกชื้น ยิ่งเมื่อปนเปื้อนกับอุจจาระที่เป็นด่างสูงด้วยแล้วจะยิ่งทำอันตรายต่อผิวหนังมากขึ้นเพราะแบคทีเรียที่ปนมากับอุจจาระจะทำให้สภาพของปัสสาวะเปลี่ยนไปรวมทั้งอาจจะเกิดการติดเชื้อบริเวณผิวหนังได้โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าผิวส่วนนั้นถูกห่อหุ้มด้วยผ้าอ้อมตลอด
- ไม่ควรใส่ผ้าอ้อมตลอดวันโดยหลังจากถอดผ้าอ้อมเก่าออก และทำความสะอาดผิวแล้ว แนะนำให้พักผิวไว้สักครู่ เพื่อให้ผิวหนังได้ระบายความอับชื้น
- เลือกขนาดผ้าอ้อมให้พอดีไม่ควรใส่ผ้าอ้อมแน่นจนเกินไปเนื่องจากจะทำให้เกิดรอยกด เสียดสี และเป็นแผลได้ง่าย
- หากแผลผื่นผ้าอ้อมเริ่มลุกลามหรือไม่ลดลงควรปรึกษาแพทย์เพื่อรักษาอาการที่เกิดขึ้นต่อไป
การดูแลผิวผื่นผ้าอ้อมนั้นไม่ใช่เรื่องยากแต่ต้องขึ้นอยู่กับการสังเกตใส่ใจในการทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ และเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลปกป้องผิวหนังที่เหมาะสมอย่าง 3เอ็ม (3M Cavilon) ชุดผลิตภัณฑ์ป้องกันการอักเสบของผิวผู้ป่วยที่ควบคุมการขับถ่ายไม่ได้ ที่ผ่านการคิดค้น และวิจัยมาเป็นอย่างดีเพื่อป้องกันการเกิดผื่นผ้าอ้อม และแผลกดทับอย่างผู้เชี่ยวชาญ ไม่เพียงเป็นผู้ช่วยที่คุณวางใจได้เท่านั้นยังช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีเพราะห่างไกลจากผื่นผ้าอ้อม และลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้ออีกด้วย