นายอเล็กซองด์ ฮัมเมล กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไฮเท็คซ์ อินเตอร์แอคทีฟ จำกัด ในเครือเซ็นทรัล รีเทล ผู้นำด้านการพัฒนาระบบห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ กล่าวถึง การพัฒนาข้อมูลความรู้สู่รูปแบบดิจิตอลและการเผยแพร่ด้วยระบบออนไลน์ว่า เป็นเรื่องสำคัญสำหรับโลกยุคใหม่ ซึ่งเทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตช่วยให้สามารถรับ-ส่งองค์ความรู้ได้อย่างรวดเร็ว ทำให้นำข้อมูลมาประมวลผลปรับใช้ในการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และเพิ่มโอกาสทางการศึกษาได้อย่างทั่วถึง โดยประเทศไทยมีแนวโน้มการใช้สื่อดิจิตอล และ อีบุ๊ก เพื่อการศึกษาและความบันเทิงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากพฤติกรรมการรับสื่อที่เปลี่ยนไป สอดคล้องกับการเติบโตของตลาดอุปกรณ์โทรศัพท์มือถือ แท๊ปเล็ต และเครื่องอ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์
โดยฝั่งผู้ผลิตสื่อและสำนักพิมพ์ก็ปรับตัวผลิตสื่อในรูปแบบดิจิตอลมากขึ้น เมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว ผนวกกับสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 จึงเป็นปัจจัยเร่งเข้าสู่ยุคดิจิตอลอย่างเต็มรูปแบบเร็วขึ้น ดังนั้นเพื่อให้ห้องสมุดปรับตัวได้ทันต่อโลกยุคใหม่ ระบบห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ จึงถูกพัฒนาขึ้นด้วยแนวคิดที่องค์กรไม่จำเป็นต้องใช้งบประมาณในการพัฒนาและดูแลระบบห้องสมุดออนไลน์ที่สูงและใช้เวลานาน แต่เน้นการใช้งบประมาณไปเพื่อจัดหา อีบุ๊ก และสื่อการเรียนรู้ใหม่ๆ มาผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนให้บริการอย่างทั่วถึงแทน โดยคอนเทนต์ที่ให้บริการนั้น มีทั้ง อีบุ๊ก อีเทคบุ๊ก (E-Textbook) นิตยสารอิเล็กทรอนิกส์ (E-Magazine) หรือ หนังสือพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์ (E-Newspaper) ครอบคลุมทุกหมวดหมู่ ทั้งที่เป็นอีบุ๊กออกใหม่ ขายดี มีคุณภาพและถูกลิขสิทธิ์จำนวกว่า 10,000 รายชื่อ จากสำนักพิมพ์กว่า 100 แห่ง ระบบห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ จึงเป็นอีกหนึ่งแพลตฟอร์มที่ช่วยสร้างรายได้ให้กับสำนักพิมพ์หรือผู้ผลิตคอนเทนต์ได้อย่างต่อเนื่อง มีความโปร่งใส่ และมีระบบจัดการลิขสิทธิ์ที่ได้มาตรฐาน
สำนักพิมพ์สามารถตรวจสอบองค์กรและระยะเวลาการใช้สิทธิ์อีบุ๊กของตนเองได้ รวมถึงยังสนับสนุนและประชาสัมพันธ์ให้องค์กรใช้ อีบุ๊ก ถูกลิขสิทธิ์เพื่อสนับสนุนผู้ผลิตคอนเทนต์อีกด้วยสำหรับจุดเด่นของระบบห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ นั้น ในส่วนผู้ใช้งานหรือผู้อ่านสามารถใช้งานผ่านแอปพลิเคชันที่ได้รับการออกแบบที่สวยงาม ง่าย และสะดวก มีฟีเจอร์การอ่านไฟล์ทั้งแบบ PDF หรือ E-PUB รองรับการอ่านออกเสียง ช่วยอำนวยความสะดวกแก่กลุ่มผู้ใช้งานที่มีปัญหาด้านการอ่าน รองรับการใช้งานทั้งระบบ IOS Android และผ่านเว็บไซต์ ส่วนในฝั่งผู้ดูแลระบบห้องสมุดก็สามารถบริหารจัดการได้ง่ายและมีประสิทธิภาพ มีระบบอัปโหลดทรัพยากรขององค์กรเอง ทั้ง อีบุ๊ก วิดีโอ หรือ พอดคาสต์ สามารถเรียกดูข้อมูลสถิติโดยเฉพาะเวลาการอ่าน เพื่อนำมาวิเคราะห์วัดผลความคุ้มค่าของการใช้ทรัพยากร ไม่มีค่าดูแลและค่าบำรุงรักษาระบบ (Maintenance Agreement) รายปี และแอปพลิเคชันรองรับ OS ใหม่ล่าสุด มีฟีเจอร์อัปเดตการใช้งานอย่างต่อเนื่องและปรับเปลี่ยนได้ทันต่อสถานการณ์
ซึ่งระบบห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ มียอดการเติบโตขององค์กรที่ใช้งานอย่างก้าวกระโดด แม้จะเริ่มให้บริการมาเพียง 1 ปี โดยมีจำนวนยอดการเข้าใช้งานและความพึงพอใจในการใช้สูงที่สุดมาเป็นอันดับที่ 1 ในขณะนี้ รวมถึงมีคอนเทนต์ใหม่ๆ ให้บรรณารักษ์หรือผู้ดูแลระบบเลือกทุกสัปดาห์ ทำให้เกิดการแนะนำแบบปากต่อปากไปยังองค์กรอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง จึงมีจำนวนองค์กรที่ใช้งานระบบห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ปัจจุบันมีหน่วยงานและองค์กรใช้งานระบบห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ ครอบคลุมทั้ง หน่วยงานรัฐ บริษัทเอกชน สถาบันอุดมศึกษา โรงเรียน และห้องสมุดประชาชน อาทิ การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค สำนักหอสมุดแห่งชาติ สำนักวิชาการสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (สำนักงาน ก.พ.) บริษัท ผลิตไฟฟ้า จำกัด (มหาชน) บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำกัด (มหาชน) มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง มหาวิทยาลัยพระจอมเกล้าธนบุรี โรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย โรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โรงเรียนกำเนิดวิทย์ โรงเรียนสตรีภูเก็ต ฯลฯ
ส่วนการส่งมอบนวัตกรรมเครือข่ายห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ แก่ สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย กระทรวงศึกษาธิการ ในครั้งนี้ เป็นการพัฒนาและขยายผลความสำเร็จจากโครงการ 35 ห้องสมุดประชาชนออนไลน์ ที่เปิดให้บริการแก่ประชาชนทั่วประเทศอ่าน อีบุ๊ก ฟรี ซึ่งมีผู้ใช้บริการอ่านหนังสือในระบบมากถึง 13,500 ครั้ง มีการยืม อีบุ๊ก มากกว่า 4,500 ครั้ง และมีจำนวนการอ่านมากว่า 80,000 นาที ดังนั้นเพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ทางบริษัทฯ จึงร่วมกับ สยามจุลละมณฑล พัฒนานวัตกรรมเครือข่ายห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ เพื่อส่งมอบแก่ สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย กระทรวงศึกษาธิการ ได้นำไปเป็นต้นแบบขยายการใช้งานสู่อีกหลายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา อันจะก่อให้เกิดประโยชน์ทำให้นักเรียน นักศึกษา ประชาชน เข้าถึงแหล่งความรู้ได้ง่ายขึ้น ทั่วถึงขึ้น ในทุกที่ ทุกเวลา และเกิดเป็นสังคมแห่งการเรียนรู้อย่างแท้จริง
ด้าน นายพสิษฐ์สัทคุณ จุลละมณฑล กรรมการและผู้อำนวยการฝ่ายเทคโนโลยีสารสนเทศ บริษัท สยามจุลละมณฑล จำกัด กล่าวถึงที่มาของการส่งมอบนวัตกรรมเครือข่ายห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ ครั้งนี้ว่า สถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 ได้ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของรูปแบบการดำเนินชีวิตและการศึกษา ทำให้ทั้งการศึกษาขั้นพื้นฐาน การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยในสถานศึกษาทุกแห่ง ต้องปรับตัวสู่ระบบการเรียนการสอนแบบออนไลน์ รวมไปถึงการเข้าถึงแหล่งข้อมูลความรู้สำคัญอย่างห้องสมุดที่ไม่สามารถเปิดให้บริการได้อย่างเต็มที่ ดังนั้นห้องสมุดจึงจำเป็นต้องนำเทคโนโลยีมาช่วยในการพัฒนาการให้บริการและปรับเปลี่ยนสู่รูปแบบห้องสมุดออนไลน์ (E-library) เพื่อให้เหมาะสมกับสถานการณ์มากขึ้น โดยบริษัทฯ ในฐานะผู้ให้บริการด้านการผลิต จัดจำหน่าย และพัฒนาสื่อนวัตกรรมเพื่อการศึกษาครบวงจร ได้มีผลักดัน ส่งเสริม และสนับสนุนให้หน่วยงานภาครัฐและประชาชนมีความเข้าใจถึงการใช้งานเครือข่ายห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ ผ่านหลักสูตรอบรมระบบการบริหารงานห้องสมุด และการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านร่วมกับห้องสมุดประชาชนแต่ละแห่งจนประสบความสำเร็จจากโครงการ 35 ห้องสมุดประชาชนออนไลน์ที่ผ่านมา
ดังนั้นเพื่อเป็นการขยายผลต่อยอดความสำเร็จ จึงได้มีการนำเสนอนวัตกรรมเครือข่ายห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ แก่สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย กระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มุ่งเน้นพัฒนาคุณภาพด้านการศึกษาของประชาชนอย่างทั่วถึง โดยหน่วยงานได้เห็นถึงความสำคัญและประโยชน์ที่จะได้รับจากนวัตกรรมฯ ดังกล่าว จึงได้มีการรับมอบและทดลองใช้นวัตกรรมเครือข่ายห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ เป็นโครงการต้นแบบที่ ศูนย์การเรียนรู้วังจันทรเกษม สถาบันส่งเสริมและพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ (สพร.) สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย กระทรวงศึกษาธิการ โดยเปิดให้ผู้บริหารและเจ้าหน้าที่ภายในหน่วยงานกระทรวงศึกษาธิการ รวมถึงนักเรียน นักศึกษา และประชาชนบริเวณใกล้เคียงได้ร่วมทดลองใช้ ซึ่งจะมีอีบุ๊กให้อ่าน ฟรี มากถึง 1,500 รายการ และคาดว่าจะมีผู้ใช้งานมากถึง 3,000 คน
สำหรับการขยายผลการใช้นวัตกรรมเครือข่ายห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ ไปสู่พื้นที่และหน่วยงานอื่นเพิ่มเติมนั้น คาดว่าจะมีเพิ่มขึ้นอย่างแน่นอน เนื่องจากนโยบายของสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย และหน่วยงานภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงศึกษาธิการสนับสนุนการใช้สินค้าลิขสิทธิ์ ห้องสมุดแต่ละแห่งจึงเลือกใช้ อีบุ๊ก ที่ถูกลิขสิทธิ์มาให้บริการตามรูปแบบห้องสมุดออนไลน์ต้นแบบ รวมถึงโลกของการศึกษายุคใหม่จำเป็นต้องพัฒนาไปสู่ยุคดิจิตอลที่สามารถเข้าถึงแหล่งข้อมูลได้ง่าย สะดวก รวดเร็ว และครอบคลุมทุกพื้นที่ เพื่อสร้างความเท่าเทียมในการเรียนรู้และการศึกษาของประชาชนทุกคนแบบไร้พรมแดน
สำหรับหน่วยงาน องค์กร ผู้ประกอบการบริษัทขนาดใหญ่และขนาดเล็ก ที่สนใจ ทดลองใช้งานห้องสมุดออนไลน์ หรือต้องการโอนย้ายอีบุ๊กจากระบบ E-library มาใช้งานร่วมกับระบบห้องสมุดออนไลน์ ไฮบรารี่ สามารถเยี่ยมชมข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.hibrary.me หรือ โทร. 02-024-6690 หรือ [email protected]
ที่มา: ไฮเท็คซ์ อินเตอร์แอคทีฟ
