นายสุวีร์ งานดี รองผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ หรือ เบโด้ (BEDO)สังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมกล่าวว่า น่านเป็นจังหวัดที่มีทรัพยากรชีวภาพที่หลากหลาย ระบบนิเวศธรรมชาติที่ยังอุดมสมบูรณ์ เบโด้ได้เข้ามาส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนที่น่าน อย่าง"วิสาหกิจชุมชนชีววิถี บ้านน้ำเกี๋ยน" ซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยคนในชุมชนร่วมมือกันทำผลิตภัณฑ์ที่ปลอดสารเคมีเพื่อใช้ในครัวเรือน พร้อมทั้งยังเอื้อประโยชน์ด้านการลดรายจ่ายด้วยการทำผลิตภัณฑ์ที่ได้จากทรัพยากรในท้องถิ่นปลอดสารเคมี นำไปสู่การพัฒนาผลิตภัณฑ์ออกสู่ตลาด เพื่อสร้างรายได้ให้แก่ วิสาหกิจชุมชนชีววิถี บ้านน้ำเกี๋ยน มาตลอดระยะเวลา 14 ปี โดยเบโด้ได้เล็งเห็นศักยภาพของชุมชนด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่หลากหลายชนิด อาทิ แชมพู สบู่ ครีมทาผิว ที่ใช้วัตถุดิบที่ได้จากทรัพยากร เช่น ใบหมี่ ดอกอัญชัน มะเฟือง มะกรูด มะขาม ขมิ้นชัน เป็นต้น ซึ่งเบโด้ได้เข้ามาส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนชีววิถี บ้านน้ำเกี๋ยน ตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ ทั้งเรื่องการให้องค์ความรู้ การออกแบบบรรจุภัณฑ์ รวมถึงนำนักวิชาการผู้เชี่ยวชาญต่างๆ เข้ามาวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ได้คุณภาพ เพื่อนำส่งต่อกลุ่มผู้บริโภค สร้างความเข้มแข็งและสร้างเศรษฐกิจภายในชุมชนอย่างยั่งยืน ซึ่งสอดคลองกับพันธกิจของสำนักงาน
นอกจากวิสาหกิจชุมชนชีววิถี บ้านน้ำเกี๋ยน ที่เบโด้ให้การสนับสนุนแล้ว ยังมีอีกหนึ่ง "วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแปรรูปมะไฟจีนบ้านกอก" อำเภอภูเพียง จังหวัดน่านที่เบโด้ได้เข้ามาสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับหน่วยงานท้องถิ่นองค์กรบริหารส่วนตำบล ร่วมมือกลุ่มนักวิชาการ และมหาวิทยาลัยราชมงคลล้านนา น่าน เพื่อยกระดับเศรษฐกิจในชุมชนให้พึ่งพาตนเองและสร้างความยั่งยืน โดยใช้ประโยชน์จากฐานทรัพยากรชีวภาพที่ชุมชนมีอยู่ให้เกิดประโยชน์สูงสุดอย่าง "มะไฟจีน" ถือได้ว่าเป็นพืชเอกลักษณ์และกลายเป็นพืชเศรษฐกิจสร้างรายได้เข้าชุมชนในจังหวัดน่าน โดยเฉพาะกลุ่มนักท่องเที่ยวที่ได้ลองชิมรสชาติของมะไฟจีนแล้วมักจะเลือกซื้อผลิตภัณฑ์มะไฟจีนแปรรูปไปเป็นของฝากอีกด้วย"มะไฟจีน" นอกจากแปรรูปผลิตภัณฑ์ที่สร้างมูลค่าให้แก่ชุมชนแล้ว ยังนำเมล็ดมาสกัดน้ำมันหอมระเหย และใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์เจลอาบน้ำ ซึ่งเป็นการดำเนินงานตามแนวทางการพัฒนาอย่างยั่งยืนจากการนำมะไฟจีนมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดในทุกมิติ ทั้งการสร้างรายได้ในชุมชน อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม และนำคุณค่าจากทรัพยากรชีวภาพยกระดับคุณภาพชีวิตและสร้างสังคมที่ดีให้แก่ผู้คนในชุมชนและให้การส่งเสริมจัดตั้ง "ธนาคารความหลากหลายทางชีวภาพระดับชุมชน" (Community BioBank) เพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลศึกษาการเจริญเติบโตและคัดแยกความแตกต่างของมะไฟจีน เพื่อประโยชน์ในการจัดเก็บข้อมูลและพัฒนาวิจัยเมล็ดพันธุ์มะไฟจีนให้ได้คุณภาพ ช่วยวิสาหกิจชุมชนควบคุมคุณภาพของเมล็ดพันธุ์มะไฟจีนให้คงอยู่ และนำไปสู่การผลิตสินค้าให้ได้คุณภาพสูงสุด
"เบโด้" ยังดำเนินงานขับเคลื่อนเศรษฐกิจสร้างความยั่งยืนให้แก่คนในชุมชน ที่เห็นโอกาสในการยกระดับ พัฒนาต่อยอด การใช้ประโยชน์จากฐานทรัพยากรชีวภาพ เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตความเป็นอยู่ของคนในชุมชนใต้แนวคิด BEDO - BCG ส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน อย่าง "วิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์พอเพียงร่วมใจสันติสุข" ที่ตั้งเป้าหมายในการพัฒนาระบบการทำเกษตรอินทรีย์ให้ยั่งยืนทั้งในแง่คุณภาพชีวิตของเกษตรกรและสิ่งแวดล้อม ซึ่งกระบวนการดังกล่าวล้วนต้องอาศัยความรู้ความพยายามอย่างต่อเนื่อง เบโด้ได้เข้ามาให้การส่งเสริมด้านองค์ความรู้แก่ศูนย์การเรียนรู้การทำเกษตรอินทรีย์ เพื่อให้ได้พืชผักผลผลิตที่ปลอดสารเคมี และมุ่งเน้นพัฒนาด้านการเพาะปลูกสินค้าเกษตรอินทรีย์ให้มีคุณภาพ รวมถึงการหาตลาดรองรับสินค้าเกษตรอินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้การพัฒนาเกษตรอินทรีย์นั้นยั่งยืน รวมถึงการสนับสนุนด้านการท่องเที่ยวชีวภาพให้นักท่องเที่ยวได้มีโอกาสได้สัมผัสวิถีชุมชนที่สามารถพึ่งพาตนเอง และขับเคลื่อนเศรษฐกิจจากฐานทรัพยากรชีวภาพในชุมชน สร้างโอกาสในเชิงเศรษฐกิจให้แก่ผู้คน เบโด้ให้เครื่องมือสร้างโอกาสให้แก่ชุมชน ค้นพบความสามรถและดึงศักยภาพที่ชุมชนมีออกมาใช้ ส่งมอบคุณค่าที่ได้จากทรัพยากรในท้องถิ่นส่งต่อเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพออกสู่กลุ่มผู้บริโภคในจังหวัดน่าน และกลุ่มนักท่องเที่ยวจนผลิตภัณฑ์ที่ได้จากชุมชนกลายเป็นสินค้าขึ้นชื่อที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก นอกจากนี้จังหวัดน่านยังมีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจอีกหลายแห่ง ที่เหล่านักท่องเที่ยวให้ความสนใจหลั่งไหลเข้ามาจนกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ อาทิเช่น พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ วัดพระธาตุช้างค้ำวรวิหาร วัดภูมินทร์ เป็นต้น น่านถือเป็นอีกหนึ่งจังหวัดที่ได้รับความนิยมจากกลุ่มนักท่องเที่ยว นักเดินทาง หลั่งไหลเข้าไปท่องเที่ยวอยู่เสมอ ซึ่งสร้างรายได้เข้าสู่ชุมชน และการท่องเที่ยวเชิงชีวภาพที่เบโด้ให้การสนับสนุนนั้น นับว่าเป็นช่องทางที่สร้างรายได้เข้าถึงชุมชนอย่างแท้จริงและยกระดับคุณญภาพชีวิตวิถีชุมชนอย่างยั่งยืน
ที่มา: สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ
