ภาวะนอนมาก (ซื่อซุ่ย?? ตัวว่อ?? ซื่อเมี่ยน?? ตัวเมี่ยน?? เป็นต้น) คือ อาการที่ผู้ป่วยอยากนอนตลอดเวลา ไม่ว่ากลางวันหรือกลางคืน ปลุกแล้วเรียกแล้วตื่นขึ้นมา แต่ก็กลับไปหลับต่อ ไม่อยากตื่น ตื่นแล้วไม่อยากลุกจากเตียง เลื่อนเวลาตื่นไปเรื่อย ๆ เป็นต้น
ในทางการแพทย์แผนจีน ภาวะนอนมาก มีตำแหน่งความผิดปกติอยู่ที่หัวใจ ม้าม และไต ร่วมกับสภาพพื้นฐานของร่างกายที่อ่อนแอ การอ่อนแอของหยางชี่ของหัวใจ ม้าม และไต หรือช่องทวารของหัวใจ (??) ขาดการหล่อเลี้ยง หรือความชื้น เสมหะขุ่นสกปรก เลือดคั่งอุดกั้นเส้นลมปราณลั่ว ทำให้ช่องทวารต่าง ๆ ถูกปิดกั้น
การวินิจฉัยภาวะนอนมาก และการแยกแยะกลุ่มอาการในทางศาสตร์การแพทย์แผนจีน แบ่งได้ดังนี้
1. กลุ่มอาการปัจจัยการก่อโรคความชื้นปิดกันการทำงานของม้าม
- อาการแสดง : นอนมาก ตื่นยาก ศีรษะหนักตื้อ แน่นเหมือนถูกห่อหุ้ม วิงเวียน รู้สึกเชื่องซึม ง่วงหาว ไม่สดชื่น ร่างกายแขนขารู้สึกหนัก เคลื่อนไหวติดขัด ปวดเมื่อย อาจมีความรู้สึกร่างกายบวม ๆ ตึง ๆ แน่นหน้าอก ท้องอืดท้องเฟ้อ แน่นท้อง เบื่ออาหาร การรับรู้รสผิดแปลกไป คลื่นไส้ ฝ้าบนลิ้นเหนียว
- สาเหตุการเกิดโรค :
- ปัจจัยการก่อโรคความชื้นมาจากฤดูฝน หรือการอาศัยอยู่ในสภาพอากาศที่มีความชื้นสูง การใช้เครื่องเพิ่มความชื้นในอากาศที่มากเกินไป การอาศัยอยู่ติดใกล้กับแหล่งน้ำ ส่งผลทำลาย ปิดกั้นการทำงานของม้าม
- การรับประทานอาหารเผ็ด หวาน มัน ทอด ดื่มแอลกอฮอส์ อาหารดิบ ติดต่อกันเป็นเวลานาน หรือมากเกินไป ทำให้ม้ามอ่อนแอลง จนไม่สามารถต้านทานความชื้นได้
- ความเครียด คิดมาก วิตกกังวลที่มากเกินไป ทำให้ชี่ของม้าม เคลื่อนที่ช้า สารอาหาร สารน้ำที่ได้จากการย่อยอาหาร ไม่สามารถไปเลี่ยงตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ตกค้างรวมกันเกิดเป็นความชื้นอุดตันตามเส้นลมปราณจิงลั่ว เส้นเลือด ช่องทวารต่าง ๆ
- วิธีการรักษา : ใช้ยาสมุนไพร สรรพคุณ สลายความชื้น บำรุงม้าม ปลุกสติเปิดทวาร (????,????)
2. กลุ่มอาการเลือดคั่งปิดกั้นการไหลเวียนโลหิต
- อาการแสดง : นอนมาก ตื่นยาก ร่างกายไม่มีเรี่ยวแรง อ่อนเพลีย ปวดมึนเวียนศีรษะ มีอาการมานาน มีประวัติหลังผ่าตัด ได้รับบาดเจ็บหรืออุบัติเหตุ ชีพจรฝืด ลิ้นสีม่วงคล้ำ หรือมีลายเลือดคั่งบนลิ้น
- สาเหตุการเกิดโรค :
- ความผิดปกติในร่างกาย หรือไม่สบายเป็นระยะเวลานาน ส่งผลให้การไหลเวียนโลหิตมีปัญหา เกิดเป็นลิ้นเลือดอุดกั้นในหลอดเลือด
- หลังเข้ารับการผ่าตัด ได้รับบาดเจ็บหรืออุบัติเหตุ ส่งผลให้เส้นเลือดถูกทำลาย ตัดขาด ฉีกขาด การไหลเวียนโลหิตผิดปกติ ติดขัด เลือดที่ไหลเวียนไม่ได้ เกิดการคั่งของเลือด กลายเป็นลิ่มเลือดอุดกั้นในหลอดเลือด ช่องทวารถูกติด กระทบต่อการส่งเลือดไปเลี้ยงสมอง สมองไม่มีพลัง เกิดอาการนอนมาก
- วิธีการรักษา : ใช้ยาสมุนไพร สรรพคุณ เพิ่มการไหลเวียนโลหิต ทะลวงเส้นลมปราณลั่ว (????)
3. กลุ่มอาการพลังชี่ของม้ามพร่องอ่อนแอ
- อาการแสดง : อยากนอน นอนมาก หลับบ่อย หลับง่าย ขี้เกียจ ไม่มีแรง หลังรับประทานอาหารอาการเป็นหนักขึ้น ร่วมกับอาการเบื่ออาหาร อุจจาระไม่เป็นก้อน ผิวหน้าเหี่ยวย่น สีหน้าออกเหลือง ฝ่าบนลิ้นขาวบาง ชีพจรอ่อนแรง (?)
- สาเหตุการเกิดโรค :
- ความเครียด คิดมาก วิตกกังวลเป็นเวลานาน ทำให้ชี่ของม้ามเคลื่อนที่ช้าลง ไม่มีแรง จนม้ามไม่สามารถส่งชี่ไปหล่อเลี้ยงตามร่างกายได้
- การรับประทานอาหารเผ็ด หวาน มัน ทอด ดื่มแอลกอฮอล์ ของดิบ ติดต่อกันเป็นเป็นเวลานาน หรือมากเกินไป ทำให้ม้ามทำงานไม่ไหว การผลิตสารอาหาร ชี่เลือดลดลง จนไม่เพียงพอต่อการทำงานของร่างกาย
- การนั่งเป็นเวลานาน ทำให้กล้ามเนื้อต่าง ๆในร่างกาย ขาดการยืดหดตัว ส่งผลต่อการไหลเวียนของชี่ เลือด สารอาหารไม่เพียงพอทำให้ม้ามอ่อนแอ โดยปกติการไหลเวียนเลือดที่ดี เลือดที่ถูกสูบฉีดไปสู่ส่วนปลายของร่างกาย จะไหลกลับเข้าสู่หัวใจได้ดีต้องอาศัยการทำงานจากการบีบตัวของกล้ามเนื้อต่าง ๆ แต่การที่กล้ามเนื้อจะทำงานได้ดีนั้น ก็ต้องมีชี่ เลือด สารอาหารที่ดีจากม้ามส่งมาหล่อเลี้ยง เมื่อการนั่งติดต่อกันเป็นเวลานานทำให้วงรอบของการไหลเวียนผิดปกติ นานวันเข้า ม้ามอ่อนแอ กล้ามเนื้อไม่มีแรง เกิดภาวะนอนมาก
- วิธีการรักษา : ใช้ยาสมุนไพร สรรพคุณ เสริมสร้างบำรุงม้าม เพิ่มชี่ (????)
4. กลุ่มอาการพลังหยางชี่พร่องเสื่อม
- อาการแสดง : นอนมาก ขี้เกียจ ไม่มีแรง ไม่มีพลัง ปลุกแล้วไม่ค่อยรู้สึกตัว ปลุกยาก ตื่นยาก พูดเพ้อ หนาว แขนขาเย็น หน้าซีดขาว ชีพจรจมเล็กไม่มีแรง (???) ลิ้นซีด ฝ่าบาง
- สาเหตุการเกิดโรค :
- ร่างกายเสียสมดุลการทำงาน มีความผิดปกติในร่างกายมาเป็นเวลานาน ชี่เลือดไหลเวียนผิดปกติ เปิดเป็นเสมหะขุ่นสกปรก ปิดกั้นช่องทวารของหัวใจ หัวใจไม่สามารถบีบตัว สร้างพลังหยางได้
- ร่างกายถูกปัจจัยก่อโรคความเย็น ความหนาว อาหารเย็นจัด เข้าทำลายสมดุลความร้อนความเย็น (สมดุลอินหยาง) ทำให้พลังหยางลดลง
- วิธีการรักษา : ใช้ยาสมุนไพร สรรพคุณเสริมสร้างชี่ อุ่นพลังหยาง (????)
การรักษาภาวะนอนมากในศาสตร์การแพทย์แผนจีน เป็นอีกหนึ่งภาวะที่มีการบันทึกถึงการสาเหตุของการเกิดโรค อาการแสดง วิธีการรักษาอย่างละเอียดเป็นระบบ มีการใช้ในทางคลินิกสืบทอดต่อกันมาเป็นเวลาหลายพันปี การปรับสมดุลการทำงานของหัวใจ ม้าม และไต ช่วยทำให้การตื่นนอนดีขึ้น ร่างกายสดชื่น มีพลังมากยิ่งขึ้น การรีบรักษาจะทำให้การวินิจฉัยกลุ่มอาการของภาวะนอนมากไม่ซับซ้อน รักษาได้ง่าย ประหยัดระยะเวลาในการรักษา เพื่อคุณภาพการตื่นนอน ความพร้อมของสติปัญญา จิตใจในเช้าวันใหม่ และความสมดุลของสุขภาพองค์รวม การแพทย์แผนจีนนับว่าเป็นหนึ่งในการแพทย์ที่ให้ความสำคัญกับการตื่นนอนที่มีแข็งแรงและมีคุณภาพ
- สอบถามข้อมูล หรือปรึกษาเรื่องสุขภาพได้ที่ "ทีมหมอจีน" คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว โทร 02 223 1111
- เปิดทำการทุกวัน (ยกเว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์) ตั้งแต่เวลา 08:00 - 16:00 น.
- LINE OA: @huachiewtcm
- Facebook: หัวเฉียวแพทย์แผนจีนกรุงเทพ Huachiew TCM Clinic
ที่มา: คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว