สาเหตุที่ทำให้การผลิตสารโดพามีนลดลงนั้น ยังไม่ทราบเหตุผลที่แน่ชัด ซึ่งที่พบบ่อยเป็นกลุ่มผู้สูงอายุ นั่นคือจากการรับประทานยาบางชนิดเป็นระยะเวลานาน เช่น ยาแก้เวียนศีรษะ ยารักษาความผิดปกติทางจิตบางชนิด เป็นต้น หรือที่พบบ่อยมาก ๆ คือ เกิดความผิดปกติของสมองอื่น ๆ เช่น อัมพฤกษ์อัมพาตจากหลอดเลือดสมองอุดตัน หลอดเลือดสมองแตก สมองอักเสบ โพรงน้ำในสมองขยายตัว เคยได้รับอุบัติเหตุที่ศีรษะ เป็นต้น หรือประวัติคนในครอบครัวซึ่งสามารถพบได้จากการถ่ายทอดพันธุกรรมร้อยละ 10-15
อาการที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหว มี 4 อาการหลัก ๆ คือ
- เคลื่อนไหวช้า ทำอะไรช้าลง
- อาการสั่น ทำอะไรไม่คล่องเหมือนเก่า เช่น เขียนหนังสือ เปิดฝาขวดน้ำ หรืออาจมือสั่นขณะอยู่นิ่ง เมื่อเคลื่อนไหวอาการสั่นหายไป
- อาการแข็งเกร็ง แขนขาเกร็งแข็ง บางครั้งอาจปวดหรือเกิดตะคริว ใบหน้าแสดงออกได้น้อย เป็นต้น
- ปัญหาการทรงตัว การเดินผิดปกติ เดินลำบาก ก้าวขาไม่ออก ก้าวเท้าสั้น ๆ ซอยเท้าถี่ หมุนลำตัวลำบาก
แพทย์แผนจีน เรียกว่า ช่านปิ้ง (??) จวีปิ้ง (??) ช่านจวีปิ้ง (???)
ในอาการเคลื่อนไหวช้าแข็งเกร็งเป็นหลัก แพทย์แผนจีนถือว่า เลือดไม่หล่อเลี้ยงเส้นเอ็น ทำให้เส้นเอ็นแข็งหดเกร็ง
อาการสั่นเป็นหลัก แพทย์แผนจีนถือว่า อินพร่องเกิดลมเคลื่อนไหวภายใน สามารถแบ่งตามกลุ่มอาการได้ดังนี้
- กลุ่มอาการอินและเลือดพร่อง เส้นเอ็นขาดการบำรุงเลี้ยงอาการ : กล้ามเนื้อแขนขายึดเกร็งเป็นหลัก เคลื่อนไหวช้าบางครั้งเคลื่อนไหวไม่สัมพันธ์กัน เดินลากขา สีหน้าพูดจาไร้อารมณ์ ปวดเมื่อยเอว ท้องผูก ลิ้นค่อนข้างอ่อนนุ่มฝ้าลิ้นน้อย (????? : เสอเนิ้นไทป๋อไป๋) ชีพจรตึงหรือตึงเล็ก (????? : เสียนม่ายหรือเสี่ยนสี้)วิธีการรักษา : บำรุงตับไต ให้ความชุ่มชื้นกับเส้นเอ็น
- กลุ่มอาการอินและเลือดพร่อง ลมตับเคลื่อนไหวภายในอาการ : มีอาการสั่นเป็นหลัก กล้ามเนื้อแขนขายึดเกร็ง เคลื่อนไหวช้า แขนเคลื่อนไหวไม่สัมพันธ์กัน เดินลากขา สีหน้าพูดจาไร้อารมณ์ ปวดเมื่อยเอว ท้องผูก ลิ้นค่อนข้างอ่อนนุ่มฝ้าลิ้นน้อย (???? : เสอเนิ้นส่าวไท) ชีพจรตึงเล็กหรือตึง (????? : เสี่ยนสี้หรือเสียน)วิธีการรักษา : บำรุงตับไต ระงับลมหยุดสั่น
- กลุ่มอาการชี่และเลือดพร่อง ลมตับเคลื่อนไหวภายในอาการ : แขนขาศีรษะสั่นเป็นหลัก สีหน้าไม่แสดงอารมณ์ การทรงตัวไม่ดี คอแข็งหลังแข็ง แขนขายึดเกร็ง อ่อนเพลียไม่มีแรง ปวดเมื่อยเอวและขา ลิ้นสีแดงอ่อนหรือซีดคล้ำฝ้าบางขาว (????????? : เสอตั้นหงหรือตั้นอั้นไทป๋อไป๋) ชีพจรเล็กบาง (?? : สี้)วิธีการรักษา : บำรุงชี่และเลือด
- กลุ่มอาการอินพร่องกระทบหยาง อินหยางพร่องทั้งคู่อาการ : เดินเคลื่อนไหวลำบากคอแข็งหลังแข็งเป็นหลัก แขนขาศีรษะสั่นป็นเวลานาน สีหน้าไม่แสดงอารมณ์ อ่อนเพลียไม่มีแรง มือเท้าเย็น ปวดเมื่อยเอวและขา บางครั้งมีวินเวียนศีรษะ ลิ้นสีแดงอ่อนหรือซีดคล้ำ ฝ้าลิ้นบางขาว (????????? : เสอตั้นหงหรือ ตั้นอั้นไทป๋อไป๋) ชีพจรลึกจมเล็ก (??? : เฉินสี้)วิธีการรักษา : บำรุงอินประคับประคองหยาง ระงับลมหยุดสั่น
กลุ่มอาการที่ไม่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวที่อาจพบได้ เช่น อาการทางจิตประสาทซึมเศร้า ท้องผูก เบื่ออาหาร ขาบวมน้ำ เหงื่อออกมาก เป็นต้น
การโรคพาร์กินสันด้วยศาสตร์การแพทย์แผนจีน
- การฝังเข็มหรือการใช้ยาสมุนไพรจีนร่วมกัน ยาสามารถช่วยบำรุงอวัยวะภายใน กระตุ้นการไหลเวียนของเลือด ปรับสมดุลร้อนเย็นภายในร่างกายแบบองค์รวม อีกทั้งยังช่วยชะลอควบคุมการพัฒนาของโรคได้ค่อนข้างดีและยังมี
- การเต๋าอิ่น เป็นวิธีการเคลื่อนไหวเพื่อการฟื้นฟูร่างกายร่วมกับฝึกลมหายใจแบบแพทย์แผนจีน โดยจะช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือด ทำให้กล้ามเนื้อเส้นเอ็นอ่อนนุ่ม การเคลื่อนไหวของข้อต่อคล่องตัวมากขึ้น ส่งผลให้การเคลื่อนไหว การเดิน และการทรงตัวประสานสัมพันธ์ดีขึ้น ทำให้คุณภาพชีวิตเรียบง่ายขึ้นและสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ใกล้เคียงปกติมากที่สุด
ประเทศจีนได้มีผลการวิจัยที่กล่าวถึงการรักษาด้วยการฝังเข็ม การใช้ยาสมุนไพรจีน และเสริมกับการเคลื่อนไหวร่างกายที่สามารถควบคุมและชะลอการพัฒนาของโรคพาร์กินสันได้ค่อนข้างดีอีกด้วย ซึ่งเป้าหมายการรักษาฟื้นฟูโรคพาร์กินสัน คือ
- ช่วยควบคุมอาการของโรคได้
- ชะลอการพัฒนาของโรค
- ยืดเวลาการออกฤทธิ์ของยาแผนปัจจุบันให้ยาวนานขึ้น
- ป้องกันและฟื้นฟูอาการข้างเคียงที่เกิดจากการใช้ยาแผนปัจจุบัน
หากมีการรักษาฟื้นฟูอย่างต่อเนื่อง มีส่วนช่วยลดปริมาณและผลข้างเคียงการใช้ยาแผนปัจจุบัน อีกทั้งยังช่วยประคับประคองอาการของโรคให้คงที่ได้
- สอบถามข้อมูล หรือปรึกษาเรื่องสุขภาพได้ที่ "ทีมหมอจีน" คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว โทร 02 223 1111
- เปิดทำการทุกวัน (ยกเว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์) ตั้งแต่เวลา 08:00 - 16:00 น.
- LINE OA: @huachiewtcm
- Facebook: หัวเฉียวแพทย์แผนจีนกรุงเทพ Huachiew TCM Clinic
ที่มา: คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว