ชนิดและสาเหตุการเกิดโรค
1. โรคสมองขาดเลือด (Ischemic stroke : ??? ) สาเหตุหลัก คือ เส้นเลือดอุดตัน หรือ เส้นเลือดตีบ โดยคิดอัตราส่วนเป็น 80% ของการเกิดโรคทั้งหมด
2. โรคหลอดเลือดสมองแตก (Hemorrhagic stroke : ??? ) สาเหตุหลัก เกิดจากภาวะความดันโลหิตสูง เป็นระยะเวลายาวนาน สาเหตุรอง เกิดจากภาวะหลอดเลือดสมองผิดปกติ โดยคิดอัตราส่วนเป็น 20% ของการเกิดโรคทั้งหมด
ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองย่อมเกิดความผิดปกติกับสมองส่วนที่ได้รับผลกระทบ และเป็นอาการที่เกิดขึ้นทันทีทันใด โดยความปกตินั้นอาจเป็นอาการชั่วคราวหรือต่อเนื่องยาวนานก็ได้ ซึ่งหากปล่อยไว้เป็นระยะเวลานานอาจส่งผลให้เสียชีวิตได้
อาการโดยส่วนใหญ่ คือ กล้ามเนื้ออ่อนแรงครึ่งซีก มีอาการชา เวียนศีรษะ สับสน มีปัญหาด้านการทรงตัว ด้านการมองเห็น ด้านการสื่อสาร หมดสติทันที ฯลฯ และความรุนแรงของอาการที่เกิดขึ้น มักจะขึ้นอยู่กับบริเวณสมองส่วนที่ได้รับผลกระทบ และขนาดของพื้นที่ความเสียหายที่เกิดขึ้นกับสมอง
อันตรายของโรคหลอดเลือดสมอง
- เสียชีวิต
- พิการ
- หลงเหลือความผิดปกติทางร่างกาย
- เกิดโรคแทรกซ้อน
- เกิดโรคหลอดเลือดสมองซ้ำ
4 สัญญาณของร่างกายที่บ่งบอกโรคหลอดเลือดสมอง
1. สัญญาณจาก "นิ้วมือ" คือ อาการผิดปกติที่แสดงบริเวณนิ้วมือ โดยผู้ป่วยอาจมีอาการชาบริเวณนิ้วมืออย่างกระทันหันได้ พบมากในผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นสัญญาณหนึ่งของอาการสมองขาดเลือดในระยะสั้น หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการรักษาอาจขยายบริเวณกว้างขึ้นจากนิ้วมือไปยังมือ แขน หรือครึ่งซีกของร่ายกาย และจะส่งผลกระทบที่ร้ายแรงได้
2. สัญญาณจาก "โคนลิ้น" คือ อาการผิดปกติที่แสดงบริเวณลิ้น โดยผู้ป่วยจะรู้สึกโคนลิ้นแข็ง พูดไม่สะดวก พูดไม่ชัด ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการสื่อสาร เนื่องจากอาการของโรคเกิดบริเวณเยื่อหุ้มสมองซึ่งเป็นศูนย์กลางภาษาหรือการสื่อสาร นอกจากนั้นผู้ป่วยอาจมีอาการกลืนลำบาก หรือสำลักน้ำอยู่บ่อยครั้ง
3. สัญญาณจาก "ใบหน้า" คือ อาการผิดปกติที่แสดงบริเวณใบหน้า โดยผู้ป่วยจะมีอาการปากเบี้ยว มุมปากตก เวลาดื่มน้ำจะมีน้ำไหลออกมาจากมุมปาก ในข้างหนึ่งข้างใดของใบหน้า เนื่องจากโรคหลอดเลือดสมองส่งผลกระทบโดยตรงต่อเส้นประสาทที่ทำให้เกิดอาการอัมพาตบริเวณใบหน้าได้
4. สัญญาณจาก "แขนขา" คือ อาการผิดปกติที่แสดงบริเวณแขนและ/หรือขา โดยผู้ป่วยจะรู้สึกอ่อนแรงบริเวณดังกล่าว ไม่สามารถทรงตัวหรือไม่สามารถเคลื่อนไหวได้ เนื่องจากโรคหลอดเลือดสมองส่งผลกระทบโดยตรงต่อเส้นประสาทที่ทำหน้าที่สั่งการบริเวณแขนและ/หรือขา ซึ่งโดยปกติแล้วหากรอยโรคของโรคหลอดเลือดสมองเกิดที่ซีกใดของสมอง ย่อมส่งผลให้แขนขาซีกตรงข้ามอ่อนแรงหรือไม่สามารถใช้งานได้
วิธีการรักษาในศาสตร์การแพทย์แผนจีน
แพทย์จีน เรียกโรคหลอดเลือดสมอง ว่า "จ้งเฟิง : ??" โดยเรียกตามลักษณะของโรคที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ฉับพลัน ทันที และมีการแปรเปลี่ยนหลากหลายและว่องไวเช่นเดียวกับ ลักษณะของ "ลม" หรือ " เฟิง : ?"
วิธีการรักษา
สำหรับในช่วงแรกเริ่มของการเกิดโรค วิธีการรักษาที่เหมาะสม มีประสิทธิผล สะดวกและให้ผลรวดเร็วที่สุด คือ "วิธีการฝังเข็ม" และเสริมด้วยยาจีนที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายของผู้ป่วยแต่ละคน ในแต่ละช่วงเวลา
โดยวิธีการฝังเข็มเป็นวิธีการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูง และเกิดผลสำเร็จมากในการรักษาผู้ป่วยสมองขาดเลือด โดยให้ผลเช่นเดียวกับการให้ยาละลายลิ่มเลือด และการลากลิ่มเลือดออกจากหลอดเลือดตามวิธีการของแพทย์แผนปัจจุบัน แต่อย่างไรก็ตามการฝังเข็ม มีระยะเวลาทอง (Golden Period) ของการรักษาที่ได้ผลยาวนานกว่า คือ หากได้รับการรักษาภายใน 72 ชั่วโมงหลังเกิดโรค การรักษาจะเกิดประสิทธิภาพสูงมาก และมีอาการข้างเคียงน้อย ดังนั้น จึงเพิ่มโอกาสในการหายป่วยจนใกล้เคียงกับปกติ หรือหายจนเป็นปกติได้มากขึ้น
วิธีการฝังเข็มในกรณีที่ "สมองขาดเลือด" และ "หลอดเลือดสมองแตก"
- สมองขาดเลือด จะต้องฝังเข็มโดยเร็ว เนื่องจาก "เร็วที่สุด คือ ดีที่สุด" หมายถึง การฝังเข็มจะให้ผลดีที่สุดหากทำทันที หรือภายใน 72 ชั่วโมงหลังจากเกิดโรค และระยะเวลารองลงมาคือ ภายใน 14 วัน (ระยะเฉียบพลันของโรคในทางการแพทย์แผนจีน) หากเลยระยะเวลาข้างต้นแล้ว การรักษาก็จะยังคงมีผลที่น่าพอใจอยู่ แต่จะขึ้นอยู่กับสภาพของผู้ป่วยในแต่ละรายด้วย
- หลอดเลือดสมองแตก จะต้องรอจนกว่าการไหลเวียนของเลือด และก้อนเลือดที่คั่งในสมองอยู่ในสภาวะที่คงตัวก่อน ซึ่งอาจใช้เวลาหลังเกิดโรค 7 - 14 วัน โดยประมาณ จึงจะเริ่มทำการฝังเข็มได้ ซึ่งการฝังเข็มจะช่วยให้สามารถดูดซับเลือดคั่งและสามารถฟื้นตัวได้เร็วขึ้น
กลไกการรักษาด้วยการฝังเข็ม
- กระตุ้นการสร้างเซลล์ประสาทและการเพิ่มจำนวนเซลล์ในระบบประสาทส่วนกลาง (CNS)
- ควบคุมการไหลเวียนของเลือดในสมองส่วนที่ขาดเลือด
- ยับยั้งความเสียหายของสมองส่วนที่ขาดเลือด
- ควบคุมสารเคมีที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของระบบประสาท (neurochemicals)
- ฟื้นฟูความจำ potentiation (LTP) และฟื้นฟูความจำที่ได้รับความเสียหายหลังจากเกิดโรคหลอดเลือดสมอง
วิธีป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง
วิธีป้องกันโรคมีหลายวิธี ได้แก่ รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ใช้ชีวิตประจำวัน ทำงาน พักผ่อน อย่างสมดุล ปรับสมดุลทางอารมณ์ ใช้ชีวิตให้สอดคล้องเหมาะสมกับแต่ละฤดูกาล หลีกเลี่ยงบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ควบคุมความดันโลหิต ควบคุมเบาหวานหรือระดับน้ำตาลในเลือด ควบคุมระดับไขมันในเลือด
- สอบถามข้อมูล หรือปรึกษาเรื่องสุขภาพได้ที่ "ทีมหมอจีน" คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว โทร 02 223 1111
- เปิดทำการทุกวัน (ยกเว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์) ตั้งแต่เวลา 08:00 - 16:00 น.
- LINE OA: @huachiewtcm
- Facebook: หัวเฉียวแพทย์แผนจีนกรุงเทพ Huachiew TCM Clinic
- Website: www.huachiewtcm.com
ที่มา: คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว
